تبيين منطق دروني چرايي تحقق وقوع انقلاب ‎اسلامي ‎ايران در انديشه سياسي شهيد بهشتي

انقلاب‎اسلامي‎ايران به‎عنوان يك پديده اجتماعي، بسان ساير پديده‎هاي اجتماعي، علل‎بردار است و در علل‎يابي آن، ناگزير به ماهيت و چيستي اين پديده رهيافت خواهيم داشت. نگاهي به آثار مكتوب درباره چيستي انقلاب‎اسلامي‎ايران و چرايي وقوع آن نشان مي‎دهد كه از يك‎سو ديدگاه‎هاي ارائه شده متنوع، متفاوت و ناهمسان است و از سوي‎ديگر، از ديدگاه‎هاي بومي در اين‎باره كمتر استفاده شده و بررسي علل وقوع اين پديده از منظر صاحب‎نظران‎ وطني، به‎ويژه انديشوراني كه در تحقق آن نقش‎آفرين بوده‎اند، مغفول مانده است.شهيد‎‎بهشتي‎ از جمله برجستگان انديشور و خجستگان نقش‎آفرين در انقلاب‎اسلامي است كه پي‎جويي چيستي و چرايي وقوع انقلاب‎اسلامي‎ايران از منظر اين متفكر نكته‎ياب مي‎تواند بخشي از خلأ ياد شده را برطرف كند. بنابراين چيستي و چرايي وقوع انقلاب‎اسلامي‎ايران از منظر دكتر‎بهشتي مسئله اصلي اين پژوهش است كه اين مقاله مي‎كوشد با روش توصيفيتحليلي و مبتني بر روش‎شناسي بحران اسپريگنز، ‎انديشه‎ورزي بهشتي در ترسيم چرايي وقوع انقلاب‎اسلامي را بر‎اساس مراحل چهارگانه مشاهده بحران ، تشخيص علل ، ترسيم وضعيت مطلوب و راهكار عملي براي عبور از بحران واكاوي كند. نتايج نشان مي‎دهد كه شهيد بهشتي معطوف به بحران ايران پساانقلاب و اصول بينشي مكتب اسلام، وقوع انقلاب‎اسلامي را به مثابه ضرورتي برآمده از بحران جامعه و در قالب مكتبيارزشي صورت‎‌بندي كرده است.