اثر محلول‌پاشي برگي پتاسيم (K) و بور (B) بر صفات كمّي و كيفي چغندرقند تحت شرايط تنش خشكي

به‌منظور بررسي اثر‌ تيمار‌هاي محلول‌پاشي و كم‌آبياري بر صفات كمّي و كيفي چغندر‌قند، آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي يك‌بار خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 1398 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه شهركرد انجام شد. تيمار‌هاي آبياري شامل: آبياري پس از 70، 100 و 130 (به‌ترتيب I3, I2, I1) ميلي‌متر تبخير تجمعي از تشتك تبخير كلاس A در كرت‌هاي اصلي و تيمار‌هاي كودي به‌صورت محلول‌پاشي شامل: شاهد (بدون مصرف كود)، پتاسيم (K)، بور (B) و تلفيق بور + پتاسيم (B + K) در كرت‌هاي فرعي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه بيشترين عيار قند مربوط به تيمار آبياري I2 و محلول‌پاشي بور بود كه از لحاظ آماري با تيمار آبياري I1 و محلول‌پاشي بور + پتاسيم تفاوت معني‌دار نداشت. اگرچه در تيمار آبياري I2 نسبت به تيمار آبياري I1 عيار قند افزايش يافت، اما عملكرد شكر سفيد احتمالاً به‌واسطه كاهش عملكرد ريشه و افزايش ناخالصي‌هاي ريشه و درنتيجه افزايش قند ملاس (ناشي از تنش خشكي) درنهايت كاهش يافت. بيشترين وزن تر شاخساره، قطر ريشه و وزن خشك تك‌ريشه در تيمار آبياري I1 و محلول‌پاشي بور + پتاسيم مشاهده شد. كمترين ميزان نيتروژن‌ مضره و قند ملاس نيز به‌ترتيب در شرايط آبياري كامل و محلول‌پاشي پتاسيم و بور + پتاسيم به‌دست آمد. از آنجايي كه بيشترين عملكرد شكر سفيد در شرايط آبياري كامل و محلول‌پاشي بور + پتاسيم به‌دست آمد، مي‌توان نتيجه گرفت تنش خشكي طي مراحل رشد و نمو چغندر‌قند مطلوب نيست. در مجموع چون بيشتر مناطق كشور به‌ويژه در سال‌هاي اخير با تنش خشكي مواجهند؛ بنابراين محلول‌پاشي عناصر بور و پتاسيم مي‌تواند به‌عنوان رهيافتي براي كاهش آثار سوء تنش خشكي و بهبود صفات كمّي و كيفي چغندر‌قند مورد توجه قرار گيرد.