بررسي تشبيه تمثيل و كاركردهاي آن در مثنوي «كارنامه زندان» ملك الشعراي بهار

A Study of Allegory and Its Functions in Masnavi "Prison Report" of Malek al-Shoara Bahar

تشبيه تمثيل از گونه هاي خاص تشبيه است. در يك طبقه بندي ساده، مي توان آن را به سه نوع گسترده، نيمه فشرده و فشرده (اسلوب معادله) تقسيم كرد. بهار در مثنوي كارنامه زندان از اين عنصر بلاغي براي اقناع و استدلال مخاطب به اندازه زيادي استفاده كرده است. تعداد و تنوع به كارگيري اين تشبيهات تمثيلي در مثنوي كارنامه زندان، مي تواند براي اين اثر بهار، يك ويژگي سبكي برجسته و شايسته بررسي به حساب آيد. ضرورت و اهميت اين بررسي از آن روي است كه مي تواند نقش استدلالي و قدرت القايي بسيار بالاي تشبيه تمثيل در مثنوي كارنامه زندان بهار را نشان دهد. سوال اساسي اين مقاله كه درصدد پاسخ بدان برآمده ايم آن است كه گونه ها و كاركردهاي تشبيه تمثيل در مثنوي كارنامه زندان بهار چگونه است؟ در اين نوشته كه به روش كتاب خانه اي و به شيوه توصيفي تحليل محتوا فراهم آمده است با در نظر گرفتن ساختار بلاغي ابياتي كه تشبيه تمثيلي دارند، نوع جملات آنها از نظر خبري يا انشايي بودن، بررسي شده است. بر اساس يافته هاي اين پژوهش، تشبيه تمثيل نيمه فشرده با ساختار خبري به قصد تاكيد كلام يا همان استعاره تمثيليه و ضرب المثل، فراوان ترين نمونه هاي تشبيه تمثيل در اين مثنوي مي باشد. غير از اين، موارد ديگري در ارتباط مستقيم تشبيه تمثيل با الگوري، اسلوب معادله، استعاره تمثيليه و تصوير و استدلال هنري در اين مثنوي وجود دارد كه در متن مقاله به آنها پرداخته شده است.

Allegory is a special kind of simile. In a simple classification, we can divided it into three types: wide, semi-condensed and condensed (the style of equation). Bahar in the Masnavi Prison Report has used this rhetorical element to a great extent to persuade the audience. The number and variety of the use of these allegorical similes in the Masnavi Prison Report can be considered as a prominent and worthy stylistic feature for the Bahar's work. Considering the rhetorical structure of verses in which the allegorical similes have been used, in this article we have examined their sentences in terms of being predicative or performative. According to the findings of this research, the semi-condensed allegory simile with its predicative structure intends to emphasize the speech or the same allegorical metaphor and proverb, the most common examples of allegory simile in this Masnavi. Moreover, there are other some other types of allegory simile such as the style of equation, allegorical metaphor, and artistic image and argument in this Masnavi, which are discussed in the text of the article.