ارزيابي ‌‌مكان‌‌گزيني كاربري‌هاي ورزشي با تأكيد بر عدالت اجتماعي و تعادل فضايي، مطالعه موردي: شهر شيراز

The Estimation of Athletic Land Use Site Location with the Emphasis on Social Justice and Space Balance, Case Study: Shiraz City

مطالعه حاضر با هدف ارزيابي ‌‌مكان‌‌گزيني كاربري‌هاي ورزشي با تأكيد بر عدالت اجتماعي و تعادل فضايي در شهر شيراز اجرا گرديد. روش تحقيق توصيفي – تحليلي بوده است كه براساس 11 معيار صورت گرفت. براي بررسي معيارها از لايه‌هاي مجاورت با كاربري‌هاي سازگار، عدم مجاورت با كاربري‌هاي ناسازگار، دسترسي به حمل‌ونقل عمومي، دسترسي به پاركينگ عمومي، دسترسي به شبكه حمل‌ونقل شرياني، تعيين شعاع عملكرد در مقياس منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي، توجه به كاربري ‌مصوب طرح تفصيلي، جمعيت جوان، تراكم جمعيت، سرانه ورزشي موجود و عدم قرارگيري بر روي شيب نامناسب استفاده گرديد. به‌منظور تعيين اولويت هركدام از معيارها، پرسشنامه محقق‌ساخته با نرخ سازگاري (CR)، 1/0 معيارها و زيرمعيارها تنظيم توسط 40 نفر از متخصصين امر تكميل، سپس با تشكيل ماتريس مقايسه زوجي داده‌ها امتياز هر معيار توسط متخصصين تعيين شد و 7 اولويت استخراج گرديد. نتايج تحقيق نشان داد كه روش همپوشاني فازي نسبت به همپوشاني شاخص، انعطاف‌پذيري بالاتري دارد. نتايج 2 روش حدود 60 درصد باهم اشتراك داشتند. از يافته‌‌هاي تحقيق مي‌‌توان نتيجه گرفت استفاده از GIS و AHP روشي مناسب براي ارزيابي ‌‌مكان‌‌گزيني بوده و به برنامه‌ريزان و مديران شهري توصيه مي‌شود از نتايج اين تحقيق براي ‌‌مكان‌گزيني مراكز ورزشي جديد استفاده نمايند. نوآوري اين تحقيق در استفاده از چند روش تحليلي تركيبي در بستر GIS مي‌‌باشد.

The aim of this study was to evaluate the location of sports activities with emphasis on social justice and spatial balance in Shiraz. The research method was descriptive-analytical based on 11 criteria. To examine the criteria from the layers of proximity to compatible uses, the following variables were used: Non-proximity to incompatible uses, access to public transportation, access to public parking, access to the arterial transportation network, determining the radius of performance at regional and transregional scales, consideration of the approved use of detailed plan, young population, population density, available sports per capita and the lack of inappropriate slope. In order to determine the priority of each criterion, a researcher-made questionnaire was completed by 40 experts, then by forming a pair of data comparison matrix, the score of each criterion was determined by the experts and 7 priorities were extracted. The results revealed that the fuzzy overlap method had more flexibility than the index overlap. The results of the two methods shared about 60%. From the research findings, it can be concluded that the use of GIS and AHP is a suitable method for evaluating location, and planners and city managers are recommended to use the results of this research to locate new sports centers. The innovation of this research is the use of several combined analytical methods in the GIS context.