بررسي تحليلي چالش‌هاي بازار ميوه و تره‌بار و علل افزايش نامتعارف قيمت در طول زنجيره عرضه بازار ميوه

بازار محصولات كشاورزي در ايران همواره از ناكارآمدي، بزرگ بودن حاشيه بازار و سنتي بودن نظام بازاريابي رنج برده است. در اين ميان، بازار ميوه يكي از بازارهاي بي‌ثبات بوده كه در برخي از سال‌ها دچار نوسان قيمت و يا گراني بيش از حد ميوه شده است. براي بررسي اين موضوع در مطالعه حاضر، با استفاده از روش تئوري داده‌بنياد، عوامل مؤثر بر نوسانات قيمت و بي‌ثباتي بازار محصولات كشاورزي به‌طور عام و بازار ميوه به‌طور خاص، مورد بحث و تحليل قرار گرفت. براي اين منظور، بازديد ميداني از سر مزرعه تا سطح خرده‌فروشي و بررسي تمام عوامل زنجيره عرضه انجام پذيرفت و ضمن ثبت مشاهدات ميداني، با كشاورزان، بارفروشان، خرده‌فروشان و واسطه‌ها مصاحبه انجام پذيرفت. همچنين كارشناسان تمامي نهادها و سازمان‌هاي متولي و يا درگير در بازار ميوه و تره‌بار مورد مصاحبه قرار گرفته و نظرات آنها جهت تحليل دقيق‌تر مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج اين مطالعه نشان داد كه عوامل اقليمي، فرهنگي، سياسي و اقتصادي بر بازار محصولات كشاورزي اثرگذارند. همچنين عوامل مختلفي از جمله سرمازدگي، افزايش نرخ ارز، تورم كلي اقتصاد، نظام سنتي توزيع، بزرگ بودن حاشيه بازار و وجود واسطه‌ها منجر به گراني ميوه در سال مورد بررسي شده است. در نهايت پيشنهاداتي جهت اصلاح وضعيت فعلي و افزايش كارايي بازار ارائه شده است.