تاثير نوسانات بهاي نفت بر سياستگذاري امنيتي ايران(مطالعه موردي دوره رياست جمهوري محمود احمدي نژاد)

يكي از عناصر و عوامل مهم تأثيرگذار بر امنيت ملي كشورهاي توليدكننده و مصرف كننده انرژي، نفت و گاز است. بعد از پيدايش نفت در ايران به مرور اين ماده خام به عنوان مهمترين مؤلفه تاثيرگذار بر اقتصاد، سياست و به طور كلي امنيت ايران ايفاي نقش كرده است. ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺳﯿﺎﺳﺖگذاري ها در اﯾﺮان ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺮﯾﺰﻧﺎﭘﺬﯾﺮي در ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﻧﻔﺖ و درآمدهاي نفتي اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ زﻣﺎﻧﯽ ﺑدﺳﺖ آﻣﺪه است ﮐﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺧﺎرﺟﯽ ايران ﺑﺎ ﻣﻮازﯾﻦ ﻧﻈﺎم ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ ﺳﺎزﮔﺎري داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. در ﭘﺮﺗﻮ اﯾﻦ ﺳﺎزﮔﺎري اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﻨﯿﺖ ﻣﻠﯽ و رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدي ﮐﺸﻮر ارﺗﻘﺎ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. اﯾﻦ نوشتار با بهره مندي از مبناي تئوريك مدل تصميم گيري نهادي، ﻧﺤﻮه ﺑﻬﺮه مندي دولت نهم از درآﻣﺪﻫﺎي ﻧﻔﺘﯽ و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن ﺟﻬﺖﮔﯿﺮي ﺳﯿﺎﺳﺖگذاري امنيتي اين دوﻟﺖ، در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ سال 1384 تا 1392 ﻣﻮرد ﮐﻨﮑﺎش ﻗﺮار داده است. به عبارت  دقيق تر، تاثير درآﻣﺪ ﺑﺎﻻي ﻧﻔﺖ ﺑﺮ ﺟﻬﺖﮔﯿﺮي ﺳﯿﺎﺳﺖگذاري امنيتي دوﻟﺖ نهم بررسي شده است. در نهايت اين نتيجه حاصل شد افزايش ناگهاني درآمدهاي در دولت هاي نهم و دهم، زمينه ساز شكل گيري گفتمان تهاجمي اين دولت نسبت به نظام بين الملل و منافع قدرت هاي بزرگ شدكه هدف از آن تغيير وضع موجود در راستاي الگوي نوين عدالت محور بود.