پديد آورندگان :
فاطمي، اعظم دانشگاه آزاد اسلامي واحد شهر قدس تهران - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت , معاوني، پيام دانشگاه آزاد اسلامي واحد شهر قدس تهران - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت , دانشيان، جهانفر سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي كرج - مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر , مظفري، حميد دانشگاه آزاد اسلامي واحد شهر قدس تهران - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت , غفاري، مهدي سازمان تحقيقات آموزش و ترويج كشاورزي كرج - مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر
كليدواژه :
تنش خشكي , درصد روغن , عملكرد دانه , قطر طبق , نانوذره منيزيم
چكيده فارسي :
به‌منظور بررسي تأثير محلول‌پاشي نانوذره منيزيم بر برخي صفات مورفوفيزيولوژيك آفتابگردان تحت شرايط خشكي آزمايشي به‌صورت كرت هاي دوبار خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در دو سال زراعي 97-1396 و 98-1397 با سه تكرار در مزرعه واقع در بخش دانه هاي روغني مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال بذر انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل تنش خشكي در دو سطح آبياري نرمال و تنش خشكي و ارقام آفتابگردان شامل فرخ، شمس، قاسم و برزگر و زمان كاربرد نانوذرات منيزيم در سه سطح بدون محلول‌پاشي، محلول‌پاشي در مرحله گلدهي و مرحله پرشدن دانه بودند. نتايج نشان داد كه تنش خشكي باعث كاهش ميزان ارتفاع، تعداد دانه در طبق، وزن هزاردانه، قطر طبق، عملكرد دانه، درصد و عملكرد روغن شد ولي محلول‌پاشي نانوذره منيزيم باعث بهبود اثر تنش خشكي و افزايش صفات مورفولوژيك شد. تنش خشكي باعث افزايش (13 درصد) شاخص نشت الكتروليت و كاهش (نه درصد) محتواي نسبي آب برگ شد، ولي نانوذره منيزيم باعث كاهش (نه درصد) محتواي شاخص نشت الكتروليت و افزايش (10 درصد) محتواي نسبي آب برگ شد. واكنش ارقام به سطوح تنش يكسان نبود و در كل ارقام برزگر، شمس، قاسم و فرخ بيش‌ترين تحمل را نسبت به تنش خشكي از خود نشان دادند، به‌طوري‌كه بيش‌ترين ميزان عملكرد دانه (3427/53 كيلوگرم در هكتار) و درصد روغن (43/96 درصد) مربوط به رقم برزگر بود.
چكيده لاتين :
The present study attempts to investigate the effect of Magnesium nanoparticle spraying solution on some morphophysiological traits of sunflower under experimental drought conditions. Hence, it conducts an experiment as split split plot in a randomized, completely block design, with three replicates at the field of oilseed section of seed and plant Improvement during 2017-2019 growing season. The treatments include drought stress at two levels: normal irrigation and drought stress. The studied sunflower cultivars include Farrokh, Shams, Qasem & Barzegar, and Magnesium nanoparticles application time at Three Levels: no spraying solution, spraying at flowering stage, and grain filling stage. Results show that drought stress reduces the amount of traits such as height, shoot dry weight, number of grains per head, 1000 grain weight, head diameter, grain yield, oil percentage, and oil yield; however, magnesium nanoparticle spraying solution improves the drought stress effect and increases morphological traits. Drought stress increases electrolyte leakage index and decreases relative water content of leaves by 13% and 9%, respectively. However, magnesium nanoparticles decrease the content of electrolyte leakage index by 9% and increase relative leaf water content by 10%. The cultivars’ response to stress levels has not been the same. In general, Barzegar, Shams, Qasem, and Farrokh cultivars show the highest tolerance to drought stress. Also the highest grain yield and oil percentage are related to Barzegar cultivar by 3427.53 kg/h and 43.96%, respectively.
