اثر آسكوربيك اسيد، ساليسيليك‌اسيد و كود ميكرو كامل نانو بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه كينوا در شرايط تنش كم‌آبي

The Effect of Ascorbic Acid, Salicylic Acid, and Nano-Micronutrient Chelate Fertilizer on Yield and Yield Components of Quinoa under Water-Deficit Stress

به ‌منظور بررسي اثر تنش كم‌آبي و مصرف تعديل‌كننده‌هاي تنش بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه كينوا، آزمايشي به­ صورت فاكتوريل بر پايه طرح كاملاً تصادفي با شش تكرار به ­صورت گلداني در سال زراعي 1397 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه اروميه اجرا شد. فاكتور اول شامل تنش كم‌آبي در چهار سطح، تنش در مرحله رشد رويشي، تنش در مرحله رشد زايشي، تنش در مرحله پرشدن دانه و بدون تنش (شاهد) بود. فاكتور دوم تيمارهاي محلول­ پاشي در چهار سطح، محلول‌پاشي اسيد آسكوربيك، اسيد سالسيليك، كود كلاته ميكرو كامل نانو و شاهد ( آب‌پاشي) بودند. تنش كم‌آبي در مراحل مختلف رشدي سبب كاهش ارتفاع بوته، تعداد ساقه جانبي، وزن خشك و وزن تر اندام رويشي، حجم ريشه، وزن تر و خشك ريشه و طول ريشه نسبت به شاهد شد. اما ميزان نشت الكتروليت و دماي برگ افزايش يافت. نتايج نشان داد كه تنش كم‌آبي در مرحله پس از گرده ­افشاني، موجب كاهش عملكرد دانه از طريق كاهش وزن هزاردانه شد كه با محلول­پاشي تعديل‌كننده­ هاي رشد از طريق بهبود اجزاي عملكرد، باعث افزايش عملكرد دانه كينوا در شرايط تنش كم‌آبي شد. به‌نظر مي­رسد استفاده از تعديل‌كننده­هاي تنش در گياه كينوا در شرايط تنش كم­آبي با تحريك رشد و سوخت وساز، موجب افزايش تحمل به تنش كم­آبي مي­ شود.

In order to investigate the effect of water deficit stress and stress modifiers on some morphological and physiological characteristics and yield of Quinoa, a pots factorial experiment, based on a completely randomized design, with 16 treatments and 6 iterations has been done during 2019 at Urmia University. The first factor includes water deficit stress at four levels, stress at the vegetative growth stage, stress at the reproductive growth stage, stress at seed filling stage, and no stress (control). The second factor is foliar spraying of ascorbic acid, salicylic acid, nano-micronutrient chelate fertilizer, and control (water spray). Water deficit stress at different growth stages decreases plant height, a number of laterals, dry weight, fresh weight of vegetative organs, root volume, fresh, and dry weight of root and root length, compared to the control. However, electrolyte leakage and leaf temperature are increased. Results show that water deficit stress at post-anthesis stage decrease grain yield via decreasing 1000-grain weight. Foliar application of growth regulators by improving yield components, increase the yield of quinoa under water deficit stress condition. Therefore, according to the results, it seems that the use of stress modulators in quinoa under water deficit stress with stimulating growth and metabolism, lead to water deficit stress tolerance.