مطالعه‌اي در مولفه‌ها و شاخص‌هاي اثرگذار در ارزيابي عملكرد بازارهاي صادراتي كشورها

A Review of the Variables and Indicators that Affect the Performance of Export Markets in Countries

ارزيابي عملكرد كشورها در بازارهاي بين‌المللي و سنجش نحوه استفاده آن‌ها از منابع تخصيص­يافته، تصويري روشن از وضعيت مديريت تجاري كشورها ارايه مي‌‌دهد. در صورت اطلاع از وضعيت عملكرد بازارهاي صادراتي مي‌توان در وضع قوانين تجاري، اختصاص سهميه‌ها و وام‌ها توسط سازمان‌هاي بين‌المللي مانند بانك جهاني و سازمان‌هاي تابعه، حمايت‌هاي مالي و غيرمالي، اختصاص اعتبار و برقراري مراوده‌هاي مالي و غيرمالي با چشم‌انداز روشن عمل نمود. هدف اصلي اين مقاله، درك بهتر و بررسي دقيق وضعيت فعلي تحقيقات صورت گرفته در حوزه ارزيابي عملكرد بازارهاي صادراتي كشورها و شناسايي شاخص ها و مولفه‌هاي مورد استفاده در اين راستا مي باشد. در اين پژوهش از روش مرور ادبيات سيستماتيك براي جمع‌آوري و بررسي مطالعات پيشين بهره­ گرفته شده است كه با يكپارچه‌سازي راهبردهاي جستجوي خودكار و دستي، كليه مقالات پژوهشي مرتبط منتشرشده در اين حوزه در بازه زماني 1388 تا 1398 براي مقالات فارسي و 2008 تا 2018 براي مقالات انگليسي پوشش داده شده است. نتايج بيانگر آن است كه ارزيابي عملكرد كشورها، عمدتاً با استفاده از شاخص‌هاي اقتصادي صورت پذيرفته است و به معيارهاي توليد ناخالص داخلي كه بيشتر روي ابعاد اقتصادي عملكرد متمركز ­بوده، پرداخته شده است. از آنجا كه اين معيارها قادر به تشريح ابعاد غير اقتصادي عملكردي كشور‌ها نيستند، به همين منظور، محققان معيارهاي غيراقتصادي از قبيل سطح آموزش، سرمايه انساني، شاخص‌هاي زيست محيطي و... را مورد ارزيابي قرار داده‌اند. در نهايت پيشنهاد مي‌شود كه براي ارزيابي عملكرد بازارهاي صادراتي كشورها، به طور هم‌زمان، معيارهاي اقتصادي و غير اقتصادي مورد ارزيابي قرار گيرند.

Evaluating the performance of countries in international markets and measuring how they use allocated resources provides a clear picture of the state of trade management in countries. If there is information about the performance of export markets, you can make clear business rules, allocate quotas and loans by international organizations such as the World Bank and its subsidiaries, financial and non-financial support, allocate credit and establish financial and non-financial transactions with a clear vision. The main purpose of this paper is to better understand and accurately assess the current state of research in the field of evaluating the performance of countries' export markets and identifying the indicators and variables used in this regard. In this research, the systematic literature review (SLR) method has been used to collect and review previous studies. By integrating automatic and manual search strategies, all related research articles published in this field in the period from 2009 to 2019 for Persian and papers 2008 up to 2018 is covered for English papers. The results show that countries' performance evaluations are mainly based on economic indicators and focus on gross domestic product standards that focus more on the economic dimensions of performance. Because these criteria are not able to explain the non-economic dimensions of functional performance of countries, researchers have evaluated non-economic criteria such as level of education, human capital, environmental indicators, and so on. Finally, it is suggested that economic and non-economic criteria be evaluated simultaneously to evaluate the performance of countries’ export markets.