بررسي ديدگاه محمد شحرور در تفسير نوانديشانه او

محمد شحرور نوانديش معاصري است كه با ارائه نظريات خاص و غير متعارف درباره قرآن و تفسير آن، با شكستن اصطلاحات سنتّي و با هدف سازگاري دين و تجدّد به نظريه‌پردازي و تفسير نوانديشانه از قرآن دست‌يازيده است. وي با تكيه بر قواعدِ عدم ترادف واژگان قرآن، عطف نسق و قاعده تعريف و تنكير؛ تعاريف جديدي در تفسير اصطلاحات »الكتاب «، »رسالت « و »نبوت «، »أُمُّ الكتاب «، »القرآن «، »السّبع المثاني « و »تفصيل الكتاب « ارائه مي‌دهد. در ديدگاه سنتّي آيات به محكم و متشابه تقسيم مي‌شود، ولي شحرور قسم سومي را با عنوان »نه محكم و نه متشابه « به اين تقسيم‌بندي مي‌افزايد كه تأثير مستقيمي در تفسير قرآن دارد. در بيان وجه تمايز ديدگاه تفسير نوانديشانه شحرور با ديدگاه سنتي، دو تفاوت مبنايي وجود دارد: يكي اينكه مبناي شحرور در تفكيك و تقسيم سه‌گانه آيات؛ بر پايه موضوع و محتواي آيات است، درحالي‌كه مبناي نگاه سنّتي، »وضوح يا ابهام در دلالت آيات « است. دوم اينكه شحرور آيات متشابه را به دو دسته »السّبع المثاني « و »القرآن « با تعريفي خاص تقسيم مي‌كند، ولي در ديدگاه سنتي به سه دسته؛ متشابه از جهت لفظ، متشابه از جهت معنا و متشابه از هر دو جهت تقسيم مي‌شود.