بررسي ويژگي‌هاي روانسنجي نسخه فارسي پرسشنامه كيفيت زندگي نوجوانان ناشنوا و سخت‌ شنوا

Investigate the Psychometric Properties of the Persian Version of the Youth Quality of Life Instrument- Deaf and Hard of Hearing(YQOL-DHH)

مقدمه: ارزيابي كيفيت زندگي نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا براي بررسي نيازهاي آن‌ها و ارزشيابي برنامه‌هاي آموزشي و توانبخشي مفيد است. اين پژوهش با هدف بررسي ويژگي‌هاي روان‌سنجي نسخه فارسي پرسشنامه كيفيت زندگي نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا انجام شد. روش: پژوهش حاضر توصيفي و از نوع روان‌سنجي بود. جامعه‌آماري را متخصصان روانشناسي و آموزش كودكان استثنايي و نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنواي يازده تا نوزده ساله در سال 1398 تشكيل داده‌اند. نمونه پژوهش شامل هفت متخصص و صد و بيست شركت‌كننده مي‌باشد كه با استفاده از روش نمونه‌گيري در دسترس از استان اصفهان انتخاب شدند. فرآيند ترجمه و ترجمه معكوس براي تهيه نسخه فارسي پرسشنامه كيفيت زندگي نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا انجام شد. براي تعيين روايي صوري و محتوايي از نظر هفت متخصص استفاده شد. شاخص روايي محتوايي به دو روش لاواشه و روش والتز و باسل به‌دست آمد و روايي سازه به روش تحليل عاملي محاسبه شد. پايايي پرسشنامه با استفاده از روش آلفاي كرونباخ و بازآزمايي به‌دست آمد. نتايج: پرسشنامه كيفيت زندگي نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا در سه خرده‌مقياس شامل سي و دو سوال ده گزينه‌اي ترجمه شد. شاخص روايي محتوايي كل هشتاد و پنج صدم، روايي صوري و محتوايي تاييد شد. شاخص روايي محتوايي براي هر يك از خرده‌مقياس‌هاي خودحمايتي، پذيرش خود، برچسب، شرم ادراك شده و مشاركت به‌ترتيب هفتاد و نه صدم، هشتاد و هشت صدم و هشتاد و پنج صدم برآورد گرديد. پايايي هر يك از خرده‌مقياس‌هاي پرسشنامه كيفيت زندگي نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا با استفاده از روش آلفاي كرونباخ به‌ترتيب هشتاد و چهار صدم، هشتاد و يك صدم و هشتاد و سه صدم و همچنين با روش بازآزمايي به‌ترتيب هفتاد و شش صدم، هفتاد و سه صدم و هفتاد و چهار صدم به‌دست آمد. بررسي روايي حاكي از آن بود كه همبستگي متوسط تا بالايي ميان خرده‌مقياس‌هاي پرسشنامه كيفيت زندگي نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا با پرسشنامه كيفيت زندگي مرتبط با سلامت كيداسكرين و مقياس افسردگي، اضطراب، استرس وجود داشت. (0/05>P) بحث و نتيجه‌گيري: پرسشنامه كيفيت زندگي نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا، ابزاري روا و پايا است. بنابراين، قابليت استفاده در كشور ايران را دارد و مي‌توان از آن براي ارزيابي كيفيت زندگي نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا استفاده كرد.

Introduction: The youth quality of life instrument-deaf and hard of hearing(YQOL-DHH) is a useful way to investigate their needs and evaluate educational and rehabilitation programs. This study aimed to investigate the psychometric properties of the Persian version of the youth quality of life instrument-deaf and hard of hearing(YQOL-DHH). Methods: The was a psychometric typed descriptive study. Translation and translation-back were used to prepare the Persian version of the youth quality of life instrument-deaf and hard of hearing(YQOL-DHH). The statistical population of the present research was experts in two fields of psychology and education of exceptional children, and eleven to nineteen years old deaf or hard of hearing adolescents in 2019. The sample includes seven experts and one hundred twenty deaf and hard of hearing adolescents who were selected by convenient sampling method in Isfahan. The viewpoints of seven experts were gathered to assess the questionnaire’s face and content validity. The Content validity index was calculated by the Lawshe(1975) and Waltz and Bausell(1981) methods. The construct validity was analyzed using factor analysis. The reliability of the questionnaire was calculated using Cronbach’s alpha and test-retest. Results: The youth quality of life instrument-deaf and hard of hearing(YQOL-DHH) was translated into three subscales and thirty-two items with a set of ten answer choices for each question. The face validity and content validity (CVI=0.81) were confirmed satisfactory. The content validity index was 0.79, 0.88, and 0.85 for subscales of self-acceptance/advocacy, perceived stigma, and participation. The reliability for the subscales of the youth quality of life instrument-deaf and hard of hearing(YQOLDHH) using Cronbach’s alpha was 0.84, 0.81, and 0.83, respectively. Also, reliability using the test-retest method was 0.76, 0.73, and 0.74. There was a moderate to a strong correlation between subscales of the youth quality of life instrument-deaf and hard of hearing(YQOL-DHH) with the KIDSCREEN instruments assess children’s and adolescents’ subjective health and well-being and Depression anxiety stress scales.(P< 0.05) Conclusions: The result of this study showed that The youth quality of life instrument-deaf and hard of hearing(YQOL-DHH) could be a valid and reliable tool. Therefore, has capable to be used in Iran and can be used for assessing the quality of life of deaf or hard of hearing adolescents.