مدل‌يابي عود مصرف مواد بر اساس تصميم‌گيري پرخطر، سوء گيري توجه و حساسيت به پاداش: با نقش ميانجي ولع مصرف: يك مطالعه توصيفي

زمينه و هدف: عود مصرف مواد همراه با پيامدهاي جسمي و رواني-اجتماعي منفي به يك نگراني بهداشت عمومي در سراسر جهان تبديل شده است. پژوهش حاضر با هدف مدل‌يابي عود مصرف مواد بر اساس تصميم‌گيري پرخطر، سوء گيري توجه و حساسيت به پاداش با نقش ميانجي ولع مصرف انجام شد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي، جامعه آماري شامل تمامي مردان وابسته به مواد (مصرف متامفتامين) در حال ترك در سال 1398 بود كه به كمپ‌هاي ترك اعتياد شهر اردبيل مراجعه كرده بودند. تعداد 172 نفر از اين افراد به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و به پرسش‌نامه‌هاي پيش‌بيني عود، حساسيت به پاداش، مقياس كوتاه ولع مصرف و آزمون‌ خطرپذيري بادكنكي (Balloon analogue risk task; BART) و آزمونDot-Probe پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از مدل‌يابي معادلات ساختاري تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: نتايج نشان داد ضرايب مسير تصميم‌گيري پرخطر به ولع مصرف (0.21=β ، 0.002=P) و عود (0.30= β، 0.001=P)، ضرايب مسير سوء گيري توجه به ولع مصرف (0.29= β، 0.004=P)، ضرايب مسير حساسيت به پاداش به ولع مصرف (0.15= β، 0.041=P) و عود (0.21= β، 0.006=P) در مدل مورد بررسي، معنادار است. اما ضرايب مسير سوء گيري توجه به عود معنادار نبود (0.14= β، 0.113=P). هم‌چنين ولع مصرف، نقش ميانجي براي روابط بين تصميم‌گيري پرخطر، سوء گيري توجه و حساسيت به پاداش ايفا مي‌كرد. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج، براي پيش‌بيني عود مصرف مواد مي‌توان از متغيرهاي تصميم‌گيري پرخطر، سوء گيري توجه، حساسيت به پاداش و نقش ميانجي ولع مصرف استفاده نمود. بنابراين پيشنهاد مي‌شود متخصصان حوزه اعتياد از نتايج پژوهش حاضر در برنامه‌هاي درماني و مشاوره‌اي خود استفاده نمايند. واژه‌هاي كليدي: عود، تصميم‌گيري پرخطر، سوء گيري توجه، حساسيت به پاداش، ولع مصرف