تاثير عصاره گياه كلپوره Teucrium polium L. روي جدول زندگي سن - مرحله دوجنسي سفيد بالك پنبه Bemisia tabaci (Genn.) (Hom.Aleyrodidae) روي دو رقم حساس و مقاوم گوجه فرنگي

The effect of Teucrium Polium extract on life table of age-bisexual stage of Bemisia tabaci (Genn.) (Hom.Aleyrodidae) on two resistant and sensitive cultivars of Lycopersicon esculentum

سفيد بالك پنبه Bemisia tabaci (Gennadius.) (Homoptera: Aleyrodidae) يكي از مهمترين آفات محصولات زراعي، گلخانه ها و گياهان زينتي است. در اين مطالعه اثر دز زير كشندگي عصاره گياهي كلپوره Teucrium polium (Lamark) (Lamiales:Lamiaceae) روي پارامترهاي جدول زندگي سن - مرحله دو جنسي سفيد بالك پنبه روي رقم حساس (ارگون) و رقم مقاوم (كال جي ان تري) گوجه فرنگي مورد ارزيابي قرار گرفت. نشاهاي 4-2 برگي گوجه فرنگي از رقم هاي حساس و مقاوم گوجه فرنگي در عصاره متانولي كلپوره و آب+متانول (شاهد) غوطه ور شد و در قفس هاي ليواني قرار داده شد. تعداد30 حشره كامل هم سن به داخل قفس ليواني رها سازي شد و بعد از 24 ساعت حشرات كامل حذف گرديد و تخم هايي كه كمتر از24 ساعت از عمرشان مي گذشت نگهداري شد. جنسيت حشرات كامل خارج شده از اين تخم هاي در معرض گياه آلوده تعيين شد و ميزان تخمريزي حشرات ماده خارج شده تا پايان آخرين روز زندگي بطور روزانه ثبت شد. آزمايش در گلخانه شيشه اي و در شرايط دمايي ºc 27 ±2 و رطوبت نسبي 5± 50 درصد و شرايط نوري 16 ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريكي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه بين تيمارها در سطح يك درصد تفاوت معني داري وجود دارد. نرخ ذاتي افزايش جمعيت، نرخ ناخالص توليد مثل و نرخ خالص توليد مثل روي رقم حساس (ارگون) و رقم مقاوم (كال جي ان تري) گوجه فرنگي تيمار شده با عصاره كلپوره به ترتيب0.069, 31/43 , 11.03 , 0.061, 18.51 , 6.66 بدست آمد. به طور كلي در اين تحقيق كاربرد توام رقم مقاوم گياهي و عصاره باعث تلفات بيشتر و كاهش قابل ملاحظه نرخ ذاتي افزايش جمعيت نسبت به بقيه تيمارها شد كه در نتيجه باعث پايين آوردن جمعيت سفيد بالك پنبه مي شود. بنابراين كاربرد تلفيقي استفاده از رقم مقاوم و عصاره گياهي در كنترل جمعيت اين آفت در خور نگرش است.

Bemisia tabaci (Gennadius.) (Homoptera: Aleyrodidae) is one of the most important pests of crops, greenhouses, and ornamental plants. In this study, the sub-lethal effect of Teucrium polium(Lamark)(Lamiales:Lamiaceae) on parameters of life table age- bisexual stage of B. tabaci (Gennadius.) was evaluated on the sensitive cultivar ( Ergon) and resistant cultivar (Cal-JN3) of Lycopersicon esculentum . 2-4 leaves seedlings of L. esculentum from sensitive and resistant cultivar were submerged in methanol extract of T. polium and water+ methanol (control) and were placed in cup cages. 30 imago insects of the same age were released in the cup cage and after 24 hours the imago insects were omitted and the eggs whose age was less than 24 hours were kept. The sexuality of the imago insects exiting these eggs exposed to the contaminated plant was determined and the rate of spawning of the female insect was daily recorded to the last day of its life. The experiment was investigated in a glass greenhouse and 27+ 2 ° temperature and relative moisture of 50 ± 5 and in lighting conditions of 16 hours of light and 8 hours of darkness. The results showed that there is a significant difference in the one percent level. The intrinsic value of population increase, reproduction gross rate, and reproduction net rate on the sensitive cultivar (Ergon) and resistant cultivar (cal-JN3) of the L. esculentum treated with T. polium L. was acquired 0.069, 31/43 and 11.03 and 0.061, 18.51 and 6.66 respectively. Generally, in this study conjugate application of resistant plant cultivar and extract caused more loss and considerable reduction of the intrinsic rate of population increase comparing other treatments which subsequently lower the population of B. tabaci. So, the combined application of using resistant cultivar and the herbal extract is considerable in the population control of this pest.