اثر ماساژ بازتابي پا بر كيفيت خواب و شدت خستگي در بيماران مبتلا به انفاركتوس ميوكارد حاد: يك كارآزمايي باليني تصادفي دوسوكور

هدف: اختلالات خواب و خستگي از مشكلات شايع در بيماران مبتلا به (Acute Myocardial Infarction, AMI) ميتواند به افزايش بروز انفاركتوس قلبي مجدد و آريتمي ها منجر شود. هدف اين مطالعه تعيين اثر ماساژ بازتابي پا بر كيفيت خواب و شدت خستگي در بيماران AMI بود. مواد و روش ها: در اين كارآزمايي باليني تصادفي دوسوكور 90 بيمار مبتلا به AMI از بخش مراقبت ويژه قلب بيمارستان شهيد رجائي كرج از خرداد 94 تا مرداد 1395 كه شرايط ورود به مطالعه را داشتند به صورت تخصيص تصادفي در سه گروه آزمون (30=n)، درمان نما (30=n)، و شاهد (30=n) قرار گرفتند. در گروه آزمون ماساژ بازتابي پاي چپ و درمان نما پاي راست انجام شد، در گروه شاهد اقدامي صورت نمي گرفت. مداخله ماساژ بازتابي پا، سه روز متوالي و هر بار به مدت 20 دقيقه انجام شد. در سه گروه؛ قبل، بلافاصله و 20 دقيقه بعد، شدت خستگي با مقياس معياري ديداري VAS (Visual Analogue Scale) و كيفيت خواب با پرسش نامه پيتزبورگ و VAS روز قبل و دو روز متوالي بعد از مداخله ارزيابي شد. يافته ها: بلافاصله پس از مداخله، نمره شدت خستگي گروه آزمون با شاهد (0.233=P) و درمان نما (0.903=P)، همچنين گروه شاهد با درمان نما (1.00=P) تفاوت معني داري نداشت. بيست دقيقه پس از مداخله نمره شدت خستگي گروه آزمون به طور معني داري از گروه شاهد كمتر بود (0.003=P)، اما با گروه درمان نما (0.355=P) تفاوت معني دار نداشت. همچنين نمره شدت خستگي گروه شاهد با درمان نما تفاوت معني داري نداشت (0.218=P). كيفيت خواب با VAS و پيتزبورگ در روز اول و دوم پس از مداخله، در گروه آزمون با شاهد و درمان نما و گروه شاهد با درمان نما تفاوت معني داري نداشت (p 0/05). نتيجه گيري: يافته ها نشان داد ماساژ بازتابي پا بيست دقيقه بعد از مداخله منجر كاهش معني دار شدت خستگي در بيماران AMI منجر مي شود. لذا پرستاران مي توانند از اين روش آسان، غيردارويي، غيرتهاجمي و كم هزينه جهت بهبود شدت خستگي استفاده كنند.