برآورد بيلان منابع آب زيرزميني در يك آبخوان با برداشت بي‌رويه واقع در اقليم خشك ايران (بخش اول: تحليل مقايسه‌اي و تطبيقي بين سال‌هاي 1351 و 1398)

يكي از چالش‌هاي مهم پيش روي برآورد بيلان منابع آب زيرزميني، وجود عدم‌قطعيت‌ها در مؤلفه‌هاي ورودي و خروجي است كه به دليل محدوديت‌هاي موجود در اندازه‌گيري و يا عدم دقت در انتخاب روش‌‌هاي مناسب است. اين مهم منجر به نوسانات و تفاوت‌هاي چندبرابري در تخمين آب تجديدپذير و قابل برنامه‌ريزي مي‌شود. در مطالعه حاضر، براي اين موضوع، مطالعات مقايسه‌اي و تطبيقي بين سال‌هاي 1351 و 1398، در آبخوان محدوده مطالعاتي رفسنجان واقع در استان كرمان انجام شد. بررسي نقادانه رويكرد برآورد بيلان آب زيرزميني منطقه مورد مطالعه با نگاهي بر خطاها و عدم‌قطعيت‌هاي موجود در قالب تحليل‌هاي فني از منظر نحوه برآورد، رويكرد و روش‌هاي برآورد بيلان، تحليل‌هاي نهادي و ساختاري و تحليل زيرساخت‌ها و امكانات نرم‌افزاري و سخت‌افزاري، ارائه گرديد. راهكارهاي مدنظر به جهت كاهش خطا و افزايش دقت مبتني بر تجربيات در سطح ملي و بين‌المللي در دو سطح ارائه شد. در سطح اول، به كارگيري از فناوري‌ها و رويكردهاي نوين مانند روش سنجش از دور و استفاده از داده‌هاي زميني براي صحت‌سنجي آنها مي‌تواند به افزايش دقت مؤلفه‌هايي مانند بارش، تبخير و تعرق و تغذيه كمك كند كه بررسي و امكانسنجي آن توصيه شده است. در سطح دوم، استفاده از مدل‌هاي رياضي و همچنين توسعه سامانه‌هاي تصميم‌يار به عنوان يك ابزار تلفيقي براي ارزيابي گزينه‌هاي مختلف تصميم‌گيري با توجه به الزامات گوناگون پيشنهاد شده است. نتايج حاصل از اين ارزيابي به مديران در اتخاذ تصميمات بهينه علمي و عملي مي‌تواند كمك شاياني نمايد.