كليدواژه :
عقلانيت دينداري , معناي زندگي , نينيان اسمارت , مزلو و سوزان ولف
چكيده فارسي :
در اين مقاله با ارائه تعريفي از عقلانيت 1)نظري و عملي و 2)عقلانيت ابزاري و غيرابزاري سازوكاري براي دفاع از عقلانيت عملي التزام به آموزه هاي ديني يا دينداري ارائه شده است. ابتدا با تكيه بر نظريه آبراهام مزلو درباره هرم نيازهاي انسان و نظريه‌هاي تدئوس متز و سوزان ولف درباره معناي زندگي از عقلانيت "معناداري زندگي" به مثابه هدف اساسي در زندگي انسانها دفاع شده است سپس به مدد نظريه توصيفي نينيان اسمارت پديدارشناس دين معاصر درباره ابعاد دين سازوكاري براي دفاع از عقلانيت عملي ابزاري دينداري ارائه كرده و نشان داده‌ايم كه اگر اديان بتوانند به مدد ابعاد گوناگون خويش سطح خاصي از نيازهاي انسان در نظريه مزلو را تامين كرده و در نهايت، طبق نظريه متز و ولف، به زندگي مومنان معنا -بخشند، ميتوان از عقلانيت ابزاري دينداري دفاع كرد. نياز دفاع از عقلانيت ابزاري دينداري به عقلانيت نظري آموزه هاي ديني، فراگيري مفهوم "معناداري زندگي" به مثابه هدف دينداري در تبيين عقلانيت عملي دينداري در مقايسه با ديگر اهداف دينداري ، توان معنابخشي اديان به زندگي انسانها يا دست كم، به زندگي مومنان به خويش به مثابه يكي از ملاكهاي عقلانيت دينداري و تفكيك ميان سازوكار عقلانيت دينداري و تحقق اين سازوكار در مقام عمل از زمره نكاتي است كه در ارزيابي بدانها اشاره شده است.
چكيده لاتين :
Presenting definitions for (1) theoretical and practical as well as (2) instrumental and non-instrumental rationality, this paper provides a mechanism for defending the practical rationality of commitment to religious teachings or religiosity. First, relaying on the Abraham Maslow's theory of hierarchy of needs and the theory of Thaddeus Metz and Susan Wolf on the meaning of life, the rationality of “meaningfulness of life” as a fundamental goal in human life has been advocated. Thus, based on the descriptive viewpoint of Ninian Smart, the contemporary phenomenologist of religion, about the various dimensions of religion, the paper provides a mechanism for defending the practical instrumental rationality of religiosity. It is shown that if religions, regarding their various dimensions, be able to provide a certain level of human needs in Maslow's theory, and give meaning to life of believers according to Metz and Wolf, then defending the instrumental rationality of religiosity would be able. The need to the theoretical rationality of religious teachings to defend the instrumental rationality of religiousness; the comprehensiveness of the concept of "meaning of life" as the goal of religiosity in explaining the practical rationality of religiousness, compared to other purposes of religiousness; the ability of religions to give meaning to human life, or at least to the lives of believers, as one of the criteria ;
