اتنوگرافي نهادي سياست خودگرداني در تعاوني‌هاي توليد روستايي (مورد مطالعه: تعاوني‌هاي توليد روستايي استان كردستان)

Critical ethnography of Self-governing policy in Rural Production Cooperatives (Case Study: Rural Production Cooperatives in Kurdistan Province)

در چند دهه اخير همزمان با سياست‌هاي نئوليبراليستي دولت، سياست خودگرداني تعاوني‌هاي توليد روستايي نيز به اجرا درآمد. هدف اين سياست‌گذاري‌ها در متون نهادي كاهش تصدي‌گري دولت و افزايش مشاركت و توان تصميم‌گيري جامعه محلي و توانمندسازي تعاوني‌هاي توليد اعلام شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسي انتقادي پيامدهاي اين سياست در تعاوني‌هاي توليد روستايي استان كردستان است. بر همين‌سياق، پژوهش حاضر با پشتوانه نظري و مفهومي نئوليبراليسم در حوزه اقتصاد و مديريت و روش‌شناسي مردم‌نگاري نهادي دوروتي اسميت به بحث و بررسي موضوع حاضر مي‌پردازد. در اين پژوهش جهت پي‌بردن به سياست خودگرداني به بحثي انتقادي در پيوند با خودگرداني تعاوني‌هاي توليد پرداخته مي‌شود و سپس با استفاده از تحليل تماتيك، تجربه زيسته مصاحبه‌شوندگان (اركان تعاوني‌هاي توليد: مديرعامل، هيئت مديره و كشاورزان عضو) مورد بحث و بررسي قرار مي‌‌گيرد. تعداد مصاحبه‌شوندگان اين پژوهش بر اساس تكنيك اشباع نظري 34 نفر است كه با تمامي آن‌ها مصاحبه عميق و نيمه‌ساخت‌يافته به عمل آمد. نتايج پژوهش نشان داد كه تعاوني‌هاي توليد روستايي استان كردستان علاوه بر مسائل و آسيب‌هاي اجتماعي، فرهنگي و مديريتي و... پس از اجراي سياست خودگرداني، درگير مسائل و مشكلات ديگري گرديده‌اند كه ناشي از شوك خودگرداني، خودگرداني بدون برنامه و لغو حمايت‌هاي دولتي بوده است. به عبارت ديگر، سياست خودگرداني و تعديل ساختاري تعاوني‌ها توليد در تحقق اهداف خود دچار يك شكست بزرگ شده‌اند. پيامدهايي همچون خصوصي‌سازي خدمات كشاورزي، سياست‌هاي حامي‌پرورانه و افول جايگاه خدماتي تعاوني‌هاي توليد و... لزوم اخذ سياست‌هاي ترميمي تعاوني‌ها را به يك راهبرد اساسي در راستاي توسعه آن‌ها بدل كرده است.

In the last few decades, along with the wave of structural adjustment and privatization of neoliberal policies of the ninth government in Iran, one of the policies and strategies in the field of agricultural development and its related cooperatives was self-regulation. The purpose of these policies has been announced in the institutional texts, statutes and organizational rules and regulations, reducing the government's role, increasing the participation and decision-making power of the local community, and empowering the production cooperatives. The purpose of this research is to study the consequences of this policy in rural production cooperatives in Kurdistan province. On this issue, the present study deals with theoretical and conceptual support of neoliberalism in the field of economics and management and the methodology of the Institute of Ethnography of Dorothy Smith to discuss the present subject. In this research, a critique of the autonomy of the production cooperatives is discussed in order to identify the policy of self-regulation. Then, using the temporal analysis, the interviewed interviewer's experience (the components of production co-operatives: CEO, board and member farmers) is discussed. The number of interviewees in this study was based on the theoretical saturation technique of 34 people, with all of them having a deep and semi-structured interview. The results of this research indicate that rural production cooperatives in Kurdistan province, in addition to social, cultural and managerial problems and after the implementation of self-regulation policy, have been involved with other problems caused by self-regulation shock, self-governing autonomy and abolition of state support.