تأثير ارزش‌ها، نگرش‌ها و اخلاق زيست‌محيطي بر رفتار‌هاي زيست‌محيطي دامداران عضو تعاوني‌هاي مرتعداري در شهرستان گنبدكاووس

The Impact of Environmental Values, Attitudes and Ethics on the Environmental Behaviors of Ranchers’Members of Rangeland Cooperatives in Gonbad Kavous County

اين تحقيق با هدف بررسي رابطه ارزش‌ها، نگرش‌ها و اخلاق زيست‌محيطي با رفتار‌هاي زيست‌محيطي در بين دامداران عضو تعاوني-هاي مرتعداري در شهرستان گنبدكاووس انجام شد. جامعه آماري، 644 نفر از بهره‌برداران عضو در 17 سامانه عرفي بودند كه با استفاده از جدول كرجسي و مورگان تعداد 240 نفر از آنان به شيوه نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي انتخاب شدند. براي جمع‌آوري اطلاعات از پرسش‌نامه استفاده شد. روايي محتوايي و ظاهري پرسشنامه با نظر متخصصان و پايايي آن با استفاده از روش آلفاي كرونباخ تاييد شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي مقايسه ميانگين، همبستگي و رگرسيون انجام شد. نتايج نشان داد بين گروه‌هاي مختلف پاسخگويان بر حسب سطح تحصيلات در خصوص مؤلفه اخلاق زيست‌محيطي، بر اساس سابقه دامداري، در خصوص مؤلفه ارزش ‌زيست‌محيطي، بر اساس شغل دوم، در خصوص مؤلفه‌هاي نگرش، اخلاق و رفتار زيست‌محيطي و بر اساس دفعات شركت در دوره‌هاي آموزشي در خصوص مؤلفه‌هاي ارزش و رفتار زيست‌محيطي تفاوت معني‌داري وجود دارد. نتايج آزمون همبستگي نشان داد بين متغيرهاي نگرش و اخلاق زيست‌محيطي و رفتار زيست‌محيطي پاسخگويان رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. نتايج تحليل رگرسيون نشان داد برخورداري از اخلاق و نگرش زيست‌محيطي تأثير مثبتي بر رفتار زيست‌محيطي دارد و تأثير اخلاق بيشتر است. استفاده بيشتر از ظرفيت تعاوني دامداران با ايجاد تشكل‌هاي حامي محيط‌زيست از دامداران و حمايت از آن‌ها براي حفظ محيط‌زيست از پيشنهادهاي اين مطالعه است.

The aim of this study was to investigate the impact of environmental values, attitudes and ethics with environmental behaviors among ranchers’ members of rangeland cooperatives in Gonbad Kavous. The statistical population was 644 operators who were members of rangeland cooperatives in 17 conventional systems, of which 240 were selected by stratified random sampling using Krejcie and Morgan table. A questionnaire was used to collect information. The content and appearance validity of the questionnaire were confirmed by experts, and its reliability was confirmed using Cronbach's alpha method. Data were analyzed using mean comparison, correlation and regression tests. The results of the mean comparison test showed that there is a significant difference between different groups of respondents according to the level of education regarding the component of environmental ethics, based on the history of animal husbandry, regarding the component of environmental value, based on the second job, regarding the components of attitude, ethics and environmental behavior, and based on the frequency of participation in training courses on value components and environmental behavior. The results of correlation test showed that there is a positive and significant relationship between the variables of attitude, and environmental ethics, and the environmental behavior of the respondents. The results of regression analysis showed that having ethics and environmental attitude has a positive effect on environmental behavior, and ethics has a greater effect. This study recommended increasing the use of cooperative capacity of ranchers by creating and supporting environmental organizations of ranchers to protect the environment.