مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - ايران صفوي و تجربه ميسيونرهاي مسيحي در ميان تساهل و رد كردن

چكيده فارسي :

مهاجرت ارامنه به ايران از اوايل قرن هفدهم ميلادي به تغييرات بسياري در جامعه مسلمان ايران منجر گرديد. در درازمدت، اين مهاجران از بنيان، تركيب تشكيلات اداري و نظامي نخبگان دولت صفوي را تغيير دادند و همچنين در دهه دوم قرن هفدهم ميلادي، ارامنه ساكن جلفا مهم‌ترين طبقه بازرگان در كشور بودند. در اين ميان، هر چند ورود عده‌اي از مبلغان مسيحي به ايران با مخالفت‌هايي از سوي برخي روحانيون شيعه همراه بود، اما به مرور، دين مسيحيت به‌عنوان منبعي براي گفتگوي علما حول مسائل ديني و اعتقادي در ايران قرار گرفت. تنوع نژادي و زباني در ايران، پيش‌تر راهي براي انعطاف‌پذيري در تعامل با جهان مهيا كرده بود. از اين رو، به بستري براي گفتمان گروه‌هاي اعتقادي متفاوت مبدل گشت. در اين راستا، پژوهش حاضر با رويكرد توصيفي- تحليلي و با تأكيد بر منابع كتابخانه‌اي به واكاوي تأثير حضور مبلغان مسيحي در ايران پرداخته است. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه ايرانيان در مقايسه با ديگر سرزمين‌هاي مسلمان، انعطاف‌پذيري بسيار بيشتري در مقابل گفتمان‌هاي مخالف نشان داده‌اند و همواره اجازه گفتگو و ارائه استدلال در مورد مسائل ديني در اين سرزمين امري پذيرفته شده به‌حساب مي‌آمده است؛ آنچه كه با كمي تعميم به جامعه امروزه، هنوز نيز قابل تشخيص است.