رويكردي بر نقش نو فن آوري هاي اطلاعات مكاني در تغيير شيوه هاي آموزش و ترويج كشاورزي و منابع طبيعي ايران

فاقد عنوان

امروزه، دسترسي به اطلاعات بهنگام در برنامه ريزي درست و مستمر براي آموزش و ترويج در بخش كشاورزي و منابع طبيعي، امري بسيار ضروري است. عصري كه با رايانه و فن آوري اطلاعات همراه است؛ فرصت هايي فراوان براي برنامه ريزي و مديريت صحيح منابع ارضي در بخش كشاورزي و منابع طبيعي پيش روي ما قرار داده است. اطلاعات ماهواره اي تا چندي پيش بسيار حساس قلمداد و بيش تر، براي هدف هاي نظامي به كار گرفته مي شد، اما امروزه علوم فضايي؛ اطلاعات دريافتي از ماهواره ها را براي استفاده هاي علمي پژوهشي، آموزشي و ترويجي) نيز در اختيار همگان قرار مي دها.. سنجش از دور، فن آوري هاي سامانه ي اطلاعات جغرافيايي و سامانه ي موقعيت يابي جهاني همواره در برنامه ريزي براي استفاده ي درست منابع در سه سطح ملي، منطقه اي و ناحيه اي به كار گرفته مي شوند. كاربرد پياپي اين فن آوري ها در آموزش و ترويج كشاورزي و منابع طبيعي، به دليل گام هاي بزرگي كه در زمينه ي فناوري هاي كسب اطلاعات مكاني برداشته شاده، رو به گسترش است. نظام مالكيت زمين، اندازه ي كوچك مزرعه هاي كوچك تر از يك هكتار) و تنوع فراورده ها، فرصت ها را براي اجراي كشاورزي دقيق در جهان، محدود و البته فرصت هاي بسياري براي آموزش و ترويج كشاورزي دقيق به وجود آورده است. اين امر براي دانشمندان علوم فن آوري اطلاعات و كشاورزي كه هر دو از واقعيت هاي موجود در بخش كشاورزي آگاهي دارند، كاري بزرگ و تها۔يادي مخاطره آميز است. شتاب اين تغييرها به چندين عامل از جمله؛ تعهد و مسئوليت پذيري سياستمداران، مأمورهاي دولت، دانشمندان، و همچنين منبع هاي مالي كه به اين امر اختصاص مي يابند، بستگي دارد. با اذعان به اينكه كشاورزي در عصر تجارت جهاني به طور رقابتي و با اثربخشي بالا بايد صورت گيرد لذا در كشورهاي پيشرفته اين اثربخشي حاصل برخورداري كاربران و كارگزاران بخش كشاورزي در آن كشورها است كه بي گمان تأثير پذيري آنان از چنين فناوري هايي مي تواند باشد. بنابراين در اين پژوهش نگارندگان به دنبال آن اند تا ضمن معرفي الگوهاي نو فناوري حاكم بر جهان امروز بتوانند فرهنگ بهره برداري مناسب را در جامعه كاربران ( استادان، دانشجويان، دانش آموختگان و بهره برداران بخش كشاورزي و كارگزاران («ديران، كارشناسان و كارشناسان ارشد وزارت جهاد كشاورزي در مسير نهادينه كردن آن گامي هرچند كوچك بردارند. به منظور رويارويي با اين چالش ها، فن آوري هاي به كار گرفته شده در آموزش و ترويج كشاورزي و منابع طبيعي در كشور ما به طور پياپي بايد به روز شود. در اين شرايط؛ داشتن اطلاعات جامع و موثق دربارهي آمايش و پوشش سرزمين، خاكها (ميزان وسعت زمين هاي باير و زمين هاي فرسايش يافته فراورده هاي كشاورزي، منابع آب سطحي و زيرزميني)، بلاياي طبيعي مانند: خشكسالي، سيل، رانش زمين و... و هواشناسي كشاورزي ضروري است. اطلاعات فراورده ها از نظر فصل، مساحت، سلامت و ميزان توليد، ما را قادر مي سازد تا با انتخاب برنامه هاي مناسب آموزشي و ترويجي به منظور رفع كمبودهاي احتمالي گام برداشته و حمايت هاي شايسته و سياست هاي خود را در زمينه ي توليد، عملي سازيم. از سوي ديگر؛ فن آوري هاي نوين كسب اطلاعات زميني در چند دهه ي گذشته تغييرهاي بسيار را در شيوه هاي آموزشي، ترويجي و مديريت كشاورزي و منابع طبيعي ايجاد نموده است. در نتيجه، به دليل سرعت و دقت روزافزون اين فن آوري ها؛ روش هاي دريافت اطلاعات، و نيز تجزيه و تحليل و استخراج آنها تغيير كرده است. اين تغييرها سبب ايجاد تغيير در شيوه هاي آموزش و ترويج كشاورزي و منابع طبيعي شده است كه برنامه ريزان به آنها بايد بيشتر توجه كنند.