اثر پرايمينگ با نانوذرات كيتوزان و نيترات پتاسيم بر محتواي بيوشيميايي گياهچه كينوا رقم Giza 1 در شرايط تنش شوري

Effect of priming with chitosan nanoparticles and potassium nitrate on the biochemical content of Quinoa seedlings Giza cultivar under salinity tension conditions

شوري يكي از مهم‌ترين تنش‌هاي محيطي است و عامل كاهش قابل توجه عملكرد در گياهان است. با هدف بررسي اثر پرايمينگ با نانوذرات كيتوزان و نيترات پتاسيم و تنش شوري بر تركيبات بيوشيميايي كينوا (رقم Giza 1) در محيط رشد هوگلند، آزمايشي فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملا تصادفي در چهار تكرار در گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه شاهد تهران انجام شد. تيمار پرايمينگ در دو سطح شامل تيمار A (محلول حاوي0/01 درصد وزني - حجمي نانوذرات كيتوزان به علاوه 0/5 درصد وزني- حجمي نيترات پتاسيم) و تيمار B (محلول حاوي 0/02 درصد وزني- حجمي نانوذرات كيتوزان به اضافه 0/2 درصد وزني- حجمي نيترات پتاسيم) و عامل تنش شوري در پنج سطح (شوري محلول هوگلند به ميزان 2 دسي زيمنس بر متر به عنوان شاهد، 8، 12، 16 و 20 دسي زيمنس بر متر) بود. نتايج نشان داد كه اثر شوري بر تمام صفات مورد مطالعه بجز ماده خشك گياهچه و محتواي پتاسيم معني‌دار بود. هم­چنين اثر تيمار پرايمينگ بر روي كليه صفات مورد مطالعه به جز محتواي پتاسيم مثبت و معني‌دار بود. تيمار (A) باعث افزايش ماده خشك گياهچه نسبت به تيمار ديگر به ميزان 7/26 درصد شد. كاربرد تيمار (A) نسبت به تيمار (B) در شوري 20 دسي زيمنس بر متر باعث افزايش پرولين (11/8 درصد)، قند محلول (20/6 درصد) و محتواي آنزيم كاتالاز (30/4 درصد) و كاهش سديم (34/2 درصد) و كاهش نسبت سديم به پتاسيم (27/8 درصد) شد. به ­طور كلي مي توان اظهار داشت استفاده از محلول حاوي 0/01 درصد وزني- حجمي نانوذرات كيتوزان به علاوه 0/5 درصد وزني-حجمي نيترات پتاسيم در پرايمينگ بذور كينوا مي‌تواند محتواي بيوشيميايي گياهچه كينوا را در شرايط تنش شوري بهبود بخشد.

Salinity is one of the most important environmental tensions and causes a significant reduction in yield in plants. In order to investigate the effect of priming with chitosan and potassium nitrate nanoparticles and salinity tension on the biochemical compounds of quinoa (Giza cultivar 1) in Hoagland growth medium, a factorial experiment was conducted in a completely randomized design with four replications in the research greenhouse of Shahed University of Tehran. Priming treatment at two levels including treatment A (solution containing 0/01 percent by weight- volume of chitosan nanoparticles plus 0/5 percent by weight- volume of potassium nitrate) and treatment B (solution containing 0/02 percent by weight- volume of chitosan nanoparticles plus 0/2 percent by weight-volume of potassium nitrate) and salinity tension factor at five levels (Hoagland solution salinity was 2 desi Siemens per meter as control, 8, 12, 16 and 20 desi Siemens per meter). The results showed that the effect of salinity on all studied traits except seedling dry matter and potassium content was significant. Also, the effect of priming treatment on all studied traits except potassium content was positive and significant. Treatment (A) increased seedling dry matter compared to the other treatment by 26/7 percent. Application of treatment (A) compared to treatment (B) at salinity of 20 desi Siemens per meter increased proline (11.8 percent), soluble sugar (20.6 percent) and catalase enzyme content (30.4 percent) and decreased sodium (34.2 percent) and a decrease in the ratio of sodium to potassium (27.8 percent). In general, it can be stated that the use of a solution containing 0.01 percent by weight -volume of chitosan nanoparticles plus 0.5 percent by weight- volume of potassium nitrate in quinoa seed priming can improve the biochemical content of quinoa seedlings under salinity tension conditions.