عنوان مقاله :
رابطۀ متغيرهاي اقليمي با غلظت عناصر شيميايي چوب درختان سالم و زوال‌يافتۀ بلوط ايراني در شهرستان خرم‌آباد (مطالعۀ موردي: دادآباد)
عنوان به زبان ديگر :
Relation between climatic variables and chemical elements concentration in healthy and declined wood Iranian oak trees in Khorramabad (Case Study: Dadabad)
پديد آورندگان :
اوستاخ، عصمت دانشگاه لرستان - دانشكدۀ كشاورزي و منابع طبيعي ، جنگلداري، خرم‌آباد، ايران , سوسني، جواد دانشگاه لرستان - دانشكدۀ كشاورزي و منابع طبيعي ، گروه جنگلداري، خرم‌آباد، ايران , عبدالخاني، علي دانشگاه تهران - ، دانشكدۀ منابع طبيعي - گروه علوم و صنايع چوب و كاغذ، كرج، ايران , نقوي، حامد دانشگاه لرستان - دانشكدۀ كشاورزي و منابع طبيعي ، گروه جنگلداري، خرم‌آباد، ايران
كليدواژه :
بارندگي , شيمي درختي , حلقۀ رويشي , دما , زاگرس
چكيده فارسي :
از ميان فاكتورهاي اقليمي، عامل دما و بارش از اهميت ويژه‌اي برخوردارند و به‌صورت مستقيم و غيرمستقيم بر جذب و انتقال مواد معدني مؤثرند. به‌منظور بررسي ارتباط فاكتورهاي اقليمي و غلظت عناصر معدني در دو گروه از درختان سالم و زوال‌يافتۀ بلوط ايراني، سه اصله درخت سالم و سه اصله درخت زوال‌يافته در رويشگاه دادآباد خرم‌آباد، قطع و از هر پايه يك عدد ديسك تهيه شد. سپس حلقه‌هاي رويشي مربوط به 35 سال منتهي به سال قطع هر درخت به‌صورت سه قطعۀ پنج‌ساله و دو قطعۀ ده‌ساله برش داده شده و به روش هضم مرطوب عصاره‌گيري شدند. غلظت عناصر (Ca, K, Mg, Fe, Na, Zn, Cu, Pb, Ni, Si, Cr) با استفاده از دستگاه جذب اتمي اندازه‌گيري شد. نتيجۀ مقايسۀ غلظت عناصر چوب درختان سالم و زوال‌يافته از نظر آماري معني‌دار نبود و همبستگي پيرسون ميان غلظت عناصر و دو فاكتور متوسط دما و بارندگي فصلي نشان داد؛ در درختان سالم، پتاسيم با بارندگي پاييز (931/0-) و منيزيم با بارندگي زمستان (959/0) و همچنين با دماي بهار (969/0-) و تابستان (967/0-) همبستگي معني‌دار نشان دادند. در درختان زوال‌يافته، پتاسيم با دماي بهار (961/0-) و تابستان (949/0-)، كلسيم با بارندگي پاييز (953/0-)، سيليسيم با بارندگي پاييز (968/0-) و سرب با بارندگي بهار (966/0) همبستگي معني‌دار نشان دادند. ارتباطات متفاوت بين غلظت عناصر اين دو گروه درختان با فاكتورهاي اقليمي را مي‌توان نتيجۀ تفاوت‌هاي ژنتيكي و فيزيولوژيكي درختان، فيزيوگرافي محيط (به‌ويژه تنظيم نور و رژيم رطوبتي) و همچنين تفاوت در فيزيولوژي جذب عناصر دانست.
چكيده لاتين :
Among climatic factors, temperature and precipitation are of two particular importance, which directly and indirectly affects the uptake and transport of minerals. In order to study the relationship between climatic variables and chemical element concentrations in two groups of healthy and declined Iranian oak trees, three healthy trees and three declined trees were cut in Dadabad habitat of Khorramabad. A disk was selected from each tree. Then, growth rings over the last 35 years were determined including three five-years and two 10-years pieces. The samples were cut and extracted by using the wet digestion method, and the concentration of different elements (Ca, K, Mg, Fe, Na, Zn, Cu, Pb, Ni, Si, Cr) was measured by using atomic absorption apparatus. The result showed that there was no significant difference between concentration elements of healthy and declined wood trees. The Pearson correlation between concentration elements and the average of seasonal temperature and rainfall was significant; in healthy trees, potassium with autumn rainfall (-0.931), magnesium with winter rainfall (0.959) as well as spring temperature (-0.969) and summer (-0.967) had significant correlations, and in declined trees, potassium with spring temperature (-0.961) and summer (-0.949), calcium with autumn (-0.953), silicon with autumn (-0.686) and lead with spring (0.966) temperatures had significant correlations. The difference between element concentrations of two groups of trees regrading climatic factors can be caused by the difference between genetics and physiological characteristics of trees, environmental physiography (especially light regulation and moisture regime), and physiology of uptake.
عنوان نشريه :
جنگل و فرآورده هاي چوب
