نقش برنامه‌هاي جانبي كتابخوان بر آگاهي فراشناختي از راهبردهاي مطالعه دانش‌آموزان

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعيين نقش برنامه ‌هاي جانبي كتاب‌خوان (نشست كتاب‌خوان، نشست مدرسه‌ اي و جمع‌خواني) بر آگاهي فراشناختي از راهبردهاي مطالعه (مطالعۀ كلي، مطالعۀ حمايتي و حل مسئله) دانش‌ آموزان مقطع متوسطۀ شهر صحنه انجام شد. روش: پژوهش حاضر مطالعه‌ اي شبه‌آزمايشي با استفاده از طرح پيش‌ آزمونپس ‌آزمون بود. جامعۀ آماري اين پژوهش شامل كليۀ دانش‌ آموزان دختر مقطع متوسطه (پايۀ اول تا چهارم) در شهرستان صحنه در سال تحصيلي 1396-1397 بودند. ابزار جمع‌ آوري داده ‌ها پرسش‌نامۀ استاندارد آگاهي فراشناختي از راهبردهاي مطالعۀ مختاري و ريچارد (2002) بود. يافته ‌ها: يافته‌ هاي پژوهش نشان داد كه در گروه نشست كتاب‌خوان، ميانگين نمرۀ آگاهي فراشناختي از راهبردهاي مطالعه در كل و مؤلفه‌هاي آن بعد از مداخله نسبت به قبل از آن افزايشي معنادار دارد (P 0/05 ). در گروه نشست مدرسه‌اي، ميانگين نمرۀ آگاهي فراشناختي از راهبردهاي مطالعه در كل و مؤلفه‌هاي آن در پيش‌آزمون و پس‌آزمون تفاوتي معنادار ندارد P 0/05. در گروه جمع‌خواني نيز ميانگين نمرۀ آگاهي فراشناختي از راهبردهاي مطالعه در كل و مؤلفه‌هاي آن بعد از مداخله نسبت به قبل از آن افزايشي معنادار يافته است. (P 0/05 ). همچنين، يافته‌ها نشان دادند كه هر دو روش گروه نشست كتاب‌خوان و گروه جمع‌خواني بر مؤلفه‌هاي مطالعۀ كلي، مطالعۀ حمايتي و حل مسئله تأثير مثبت معناداري دارند. اصالت/ارزش: برنامه ‌هاي جانبي نشست كتاب‌خوان و جمع‌خواني مي‌ توانند آگاهي فراشناختي دانش‌ آموزان از راهبردهاي مطالعه را اثربخش‌تر و كارآمدتر سازند. با توجه به اينكه برنامه‌ هاي جانبي كتاب‌خوان در مراكز آموزشي (در همۀ سطوح) قابل اجرا و آموزش هستند، نهادهاي آموزشي و فرهنگي كشور بايد برنامه ريزي دقيق و منسجمي در اين زمينه داشته باشند.