نگاهي به روند تحميل يادداشت تفاهم 1971 به ايرانيان توسط بريتانيا

فاقد عنوان لاتين

در اين مقاله، با روشي تحليلي- توصيفي و مبتني بر اسناد و مدارك تاريخيِ غيرِ قابلِ انكار، موضوع تحميل ياداشت تفاهم 1971 به ايران از سوي انگليس در باره جزيره بوموسي و تنب كوچك و بزرگ بررسي شده است. نويسنده براساس اسناد يادشده و در دسترس، به چهارسؤال اساسي تاريخي ذيل پاسخ داده است. آيا تهديد منافع بريتانيا توسط رقباي بين المللي در منطقۀ استراتژيك خليج فارس، در طراحي سناريوي بريتانيا براي جداسازي تعدادي از جزاير ايراني خليج فارس به ويژه جزاير سه‌گانه تأثير مستقيم داشته است؟ با عنايت به برخي از اسناد و مستندات غير قابل انكارِ انتشارْيافته توسط انگلستان و همچنين اسناد قديمۀ وزارت امور خارجۀ ايران، آيا مي توان گفت يادداشت تفاهم 1971 م. توسط بريتانيا به ايرانيان تحميل شده است؟ آيا وزارت امور خارجۀ ايران از تمامي ظرفيت‌هاي اسنادي و ديپلماسي براي صيانت جامع و مانع از منافع ملي مرتبط با جزاير سه‌گانه استفاده نموده است؟ آيا نيازي به اصلاح اساسي راهبردهاي وزارت امور خارجۀ جمهوري اسلامي ايران براي صيانت از حقوق مسلم ايرانيان و منافع ملي مرتبط با جزاير سه‌گانه، مي‌باشد؟ در پاسخ به پرسش هاي چهارگانه فوق ابتدا با نگاهي تحليلي به پاره‌اي از اسناد و مدارك موجود اين فرضيه مطرح گرديده كه رقابت‌هاي سنگين رقباي اروپايي و روسي براي دستيابي به خليج فارس و منطقه موجب شده است تا انگليس تلاش كند براي جداسازي جزاير ايراني خليج فارس از جمله جزاير خارك، قشم، هنگام، سيري، لارك، لاوان، فارور، تنب و بوموسي تاكتيكهاي متعددي را براي رسيدن به مطامع استعماري خود بكارگيرد كه يكي از مهم ترين آنها مطرح كردن ادعاي مالكيت اين جزاير از سوي شيوخ وابسته به خود در امارات متحده عربي بوده است.