اثرات گسترش فيزيكي بر تاب‌آوري زيست‌محيطي شهر بابل

يكي از موضوعات مهم قرن 21 توجه به گسترش فيزيكي شهر است كه اگر بدون برنامه باشد همواره مشكلات متنوعي ازجمله مشكل زيست محيطي را به همراه دارد كه نتيجه آن ايجاد مسائلي جبران‌ناپذير براي منابع طبيعي خواهد بود. در اين تحقيق محدودۀ بررسي، شهر بابل است كه در تماس مستقيم با طبيعت و زمين هاي كشاورزي قرار دارد. روش تحقيق كمي است و در راستاي رسيدن به اهداف، با روش توصيفي و تحليلي صورت مي پذيرد. نتايج به‌دست‌آمده از آمار جمعيتي نشان مي دهد جمعيت شهري بابل و اميركلا از سال 1335 تا 1395، 7/75 برابر شده و به 280695 نفر در سال 1395 رسيده است. نتايج رشد مساحت شهر نشان مي دهد مساحت ساخته‌شده شهري از 226.44 هكتار سال 1336 به 2861.82 هكتار سال 1397 رسيده، يعني 12/63 برابر شده كه نشان مي دهد رشد شهر از رشد جمعيت پيشي گرفته است. نتايج حاصل از مدل هلدرن در مورد شهر بابل نشان مي دهد كه در فاصله سال هاي 1336 تا 1365 حدود 66 درصد رشد فيزيكي شهر مربوط به رشد جمعيت و 34 درصد رشد شهر مربوط به پراكنش افقي شهر بوده است. ولي اطلاعات به‌دست‌آمده مربوط به سال هاي 1365 تا 1397 نشان از رشد فيزيكي منفي شهر بعد از سال 1365 است كه نشان‌دهندۀ افزايش تاب آوري زيست‌محيطي شهر در دهه هاي اخير است. نتايج بررسي الگوي سيماي سرزمين نشان‌دهندۀ گسترش هسته اصلي شهر و ادغام لكه ها با لكه هاي اطراف و هسته اصلي شهر و در برگرفته شدن آن هاست. بررسي لكه هاي حاشيه اي و تراكم آن ها نشان مي دهد در طي اين سال ها رشد يافته اند و به هسته اصلي شهر پيوستند.