نقد تصحيح متن/چو زرّين قبايش بخواني رواست؟: نقد و بررسي منظومۀ حماسي شاهنامۀ اسدي (زرّين قبانامه)

Is It Just To Call It The Zarrin-Ghaba? A Review of the Long Epic Poem: Shahnaame Asadi (Zarrin-Ghaba-Nameh)

شاهنامۀ اسدي، زرّين ­قبانامه، منظومه­ اي حماسي و داراي 23133 بيت است كه سال 1393 و در طرحِ «مجموعۀ متون و تحقيقات حماسي» به تصحيح و تحقيق «سجّاد آيدنلو» منتشر شد. زمينۀ اصلي اين منظومه، درست مانند رواياتِ چندلشكريِ طومارهاي نقّالي است؛ بدين­گونه كه چندلشكر كه شامل فرزندان و نوادگان رستم هستند، در برابر يكديگر و همچنين در برابر جدِّ خود رستم قرار مي­گيرند. تفاوت بارز اين منظومه با طومارهاي چندلشكري، شايد فقط در حضور زرّين‌قبا، طور پسر جهانگير و نوۀ رستم، است. اين شخصيّت لشكرِ جديدي به اين روايتِ ديرينه افزوده است و سبب مي‌شود كه آيدنلو، به‌صورت پيشنهادي، نام اين منظومه را «زرّين‌قبانامه» بگذارد؛ وگرنه ماجراهاي اصلي اين منظومه حول شخصيّت زرّين‌قبا نمي‌گردد. در اين مقاله، نگارنده پس از ذكر مقدّماتي دربارۀ نام و محتواي اين منظومه، پيشنهادهايي دربارۀ تصحيح برخي ابياتِ آن ارائه كرده‌است.

Asadi's Shahname, Zarrin-Ghaba-Nameh, is an epic poem (epopee) with a total of 23,133 lines. It was reprinted in 2014 based on Sajjad Aydanlou’s corrections and his research project named Epic Literature and Research Collection. The core plot of this poem is similar to the plots of the stories in the traditional dramatic story telling (Naqqali) with narratives about several different corps and battalions fighting against one another, each belonging to one of Rustam’s sons and descendants, who are occasionally fighting against Rustam himself as well. However, the main distinction between this poem and others is the presence of Zarrin-Ghaba, son of Jahangir and the grandson of Rustam. This new character has added a new army front to the plot of the long-standing narrative, which is the reason why Aydanlou suggests Zarrin-Ghaba-Nameh as a suitable title for the epic; otherwise, the main adventures of this epic do not revolve around this character. The present article, following some preliminary notes on the name and content of this epic poem, brings up suggestions for corrections in some of the poems lines.