تبيين قلمروگستري سازمان هاي بنيادگرا در دولت هاي شكننده (مطالعه موردي: داعش در تونس)

Explaining the Territoriality of Fundamentalist Organizations in Fragile States (Case Study: ISIS in Tunisia)

بنيادگرايي در قالب منش و كنش يكي از مسايل امنيتي جهان امروز است، به گونه اي كه قلمرويابي و قلمروگستري گروههاي بنيادگراي تروريستي بخش كلاني از ادبيات امنيتي جهان را به خود معطوف داشته است. طي يك دهه گذشته منطقه شمال آفريقا برخاسته از بحرانهاي داخلي، رقابت‌هاي سياسي و ايديولوژيكي منطقه‌اي و مداخله قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي كانون پيدايش و گسترش انديشه‌هاي افراطي‌گرايانه ‌شده، به‌ گونه‌اي كه هزينه‌ها و آثار فراواني در سطوح داخلي، منطقه‌اي و بين‌المللي در پي داشته است. در اين ميان، شمال قاره آفريقا و به‌طور مشخص كشور تونس فرصت‌هاي مناسبي براي رشد و گسترش سازمان بنيادگراي داعش فراهم ساخته است. پژوهش حاضر كه ماهيتي توصيفي- تحليلي دارد و داده ها و اطلاعات مورد نياز آن به روش كتابخانه اي گردآوري‌ شده است در قالب نظريه ميدان واحد جونز بر اين فرضيه استوار است كه عوامل داخلي (بحرانهاي اجتماعي) و خارجي (قدرت‌هاي مداخله‌گر)، زمينه قلمروگستري سازمان‌هاي بنيادگراي تروريستي مانند داعش را در تونس فراهم آورده است. نتيجه پژوهش نشان داد كه شكنندگي دولت، ساختار جغرافيايي و پيوستگي‌هاي ژيوپليتيكي، به همراه محظورات سياسي و بين‌المللي حاكم بر تونس زمينه قلمرويابي و قلمروگستري داعش را فراهم كرده است، اما عدم همراهي نظام ژيوپليتيك منطقه اي و جهاني و ناكامي اين گروه در فرآيند قلمروداري مانع از پيدايش موجوديت سياسي- فضايي نويني شد.

Fundamentalism is one of the most important security issues in today’s world, in a way, territoriality has drawn a large part of the world’s security literature. Over the past decade, the North African region became locality of internal crisis, regional ideological and rivalries, and intra-regional powers intervention and expansion of extremist ideas that has cost and effects on both internal, regional and international levels. In the meantime, the north of the African continent, and specially Tunisia country, has created opportunities for the growth and development of ISIL’s fundamentalist organization. The present study is a descriptiveanalytical research and its data and information gathering by the library method. Hypothesis of this study based on unified Field Theory of Stephen B. Jones and belive that Territoriality of Fundamentalist Organizations in Tunisaia affected by internal factors (social crisis) and external factors (intervention powers). The result of the study showed that the fragility of the government, the geographical structure, and geopolitical integration in Tunisia, along with the political and international limitations caused territoriality of fundamentalist organization and acted as an obstacle for emerging and developing of a new political entity in this country.