عنوان مقاله :
توكسينولوژي سنگ ماهي(Synanceja spp.) ، از الف تا ياء: يك مطالعه مروري
پديد آورندگان :
محبي ، غلامحسين دانشگاه علوم پزشكي بوشهر - پژوهشكده علوم زيست پزشكي خليجفارس - مركز تحقيقات زيست فناوري دريايي خليجفارس
كليدواژه :
سنگماهي , تلقيح زهر , توكسينها , تظاهرات باليني , مديريت مسموميت
چكيده فارسي :
اعتقاد بر اين است كه سنگ ماهي، زهرآگينترين، خطرناكترين و حتي كشندهترين ماهي براي انسان و جانوران است كه تاكنون در جهان شناخته شده است. دستگاه زهري آنها شامل 13-12 هيپودرميك پشتي، دو پليويك و سه خار مقعدي است كه حاوي زهر هستند. خارهاي سينه اي تزئيني بوده و زهري نيستند. زهر آنها حاوي مخلوطي از پروتئينهاي آنزيمي و غيرآنزيمي نظير استونوستوكسين، تراكينيليزين، وروكوتوكسين و نئووروتوكسين با فعاليت هاي بيولوژيك و مكانيسمهاي سميت مختلف است. آنها با مكانيسمهاي گوناگوني، بر روي گيرندهها و كانالهاي يوني عمل ميكنند و موجب عوارض برجسته موضعي و سيستميك در جانوران تلقيح شده با زهر ميشوند. بيشتر پروتكلهاي معمولي مديريت مسموميت شامل احياي اوليه، تسكين علائم درد با آب گرم (45 درجه سانتي گراد)، كاربرد آنتي ونوم براي رفع علائم موضعي سيستميك يا شديد و برداشتن تيغها يا ديگر اجسام خارجي با جراحي مي باشند. توصيههاي متعددي در مورد استفاده از غوطهوري ارگان مورد تهاجم در آب داغ، به عنوان يك اقدام اوليه وجود دارد. آنتي بيوتيك ها در زخم هاي عميق به دليل شيوع زياد زخم به همراه، نكروز و عفونت هاي ثانويه، پيشنهاد مي گردند. مانند هر چيز ديگري، پيشگيري بهتر از درمان است و بايد در آب هاي مناطقي كه سنگ ماهي وجود دارند، كفش پوشيد و آگاهانه قدم برداشت.