تهيه جدول داده- ستانده چندمنطقه‌اي ايران بر پايه روش CHARM

جدول داده -ستانده چندمنطقه‌اي (MRIO) ، اطلاعات جامعي از آمار اقتصادي مناطق ارائه مي‌­دهد كه به كمك آن ساختار اقتصاد مناطق و روابط اقتصادي بين آن‌ها مشخص مي‌شود. از آنجايي كه جداول منطقه‌اي توسط نهادهاي رسمي در ايران تهيه نمي‌شوند و همچنين آمار تجارت بين‌منطقه‌اي كه لازمه تهيه جداول داده ستانده چندمنطقه‌اي است به صورت آماري تهيه نمي‌شود، استفاده از روش‌هاي غيرآماري موجود در ادبيات داده ستانده منطقه‌اي به عنوان تنها راه‌حل است. در اين راستا، هدف اصلي مقاله حاضر تهيه جدول داده ستانده چندمنطقه‌اي براي 9 منطقه متناسب با سند آمايش سرزمين است، روش تهيه غيرآماري و CHARM است كه هدف اصلي اين روش برآورد تجارت بين‌منطقه‌اي است. به همين منظور از حساب‌هاي منطقه‌اي و جدول داده ستانده ملي آماري سال 1390 مركز آمار ايران به عنوان پايه‌هاي آماري استفاده شده است. يافته‌ها حاكي از آن است كه حجم كل تجارت بين‌منطقه‌اي كشور، يك هزار ميليارد ريال است. بالاترين حجم تجارت بين‌منطقه‌اي براي مناطق مربوط به منطقه خوزستان به ميزان 338 و سپس منطقه البرز جنوبي به ميزان 242 و كمترين حجم تجارت مربوط به منطقه آذربايجان به ميزان 38 هزار ميليارد ريال است. بيشترين حجم تجارت بين‌منطقه‌اي براي بخش‌ها، مربوط به بخش‌هاي نفت خام و گاز طبيعي و سپس خدمات است. بالاترين حجم تجارت بين‌منطقه‌اي در مناطق شمال، آذربايجان، جنوب‌شرقي و زاگرس در بخش كشاورزي، منطقه خوزستان در بخش نفت خام و گاز طبيعي، منطقه فارس در بخش ساخت فرآورده‌هاي نفتي و مواد شيميايي، منطقه البرزجنوبي و خراسان در بخش خدمات و منطقه مركزي در بخش ساخت فلزات و محصولات فلزي و الكترونيكي است. همچنين مناطق با بالاترين واردات بين‌المللي بخشي مربوط است به ساخت فلزات و محصولات فلزي و الكترونيكي و بالاترين صادرات بين‌المللي بخشي به بخش نفت خام و گاز طبيعي اختصاص دارد.