رخساره‌ها و محيط رسوبي سازند آيتامير در دشت گرگان: مدلي از محيط حاشيه‌ ساحلي زير نفوذ امواج

رسوبات سيليسي -آواري سازند آيتامير (آلبين سنومانين) در برش اقچي در ناحيه‌ دشت گرگان شامل توالي ضخيمي از رسوبات شيل خاكستري تيره و ماسه‌سنگ‌هاي نازك تا بسيار ضخيم‌لايه است كه در يك سيستم رسوبي حاشيه‌ ساحلي تا دور از ساحل نهشته شده‌اند. چهار مجموعه‌ رخساره‌اي شامل دور از ساحل، انتقالي دور از ساحل، پايين حاشيه‌ ساحلي و ميانه بالاي حاشيه‌ ساحلي در اين رسوبات شناسايي شده است. مجموعه‌ دور از ساحل شامل توالي ضخيمي از شيل‌هاي متورق تيره‌رنگ با مقادير فراوان پيريت خوشه‌اي است كه ته‌نشيني در زير حد موجسار طوفاني و شرايط كم‌اكسيژن را نشان مي‌دهد. مجموعه‌ انتقالي دور از ساحل شامل مجموعه‌ ناجور سنگي از شيل و ماسه‌سنگ و سيلتستون گلاكونيتي بسيار نازك‌لايه است. در مجموعه‌هاي پايين و ميانه بالاي حاشيه‌ ساحلي به‌تدريج بر ميزان و ضخامت طبقات ماسه‌سنگي افزوده مي‌شود و به‌طور كلي يك الگوي ضخيم‌شونده به طرف بالا را نشان مي‌دهند كه الگوي تيپيك سيستم حاشيه‌ ساحلي است. انطباق جانبي مجموعه‌هاي رسوبي برش مطالعه‌شده با برش‌هاي مركزي سازند آيتامير در حوضه‌ كپه‌داغ، افزايش تأثير فرونشيني را در ايجاد فضاي رسوب‌گذاري و كاهش ميزان رسوب‌گذاري/ تأمين رسوب را در بخش‌هاي شمال شمال غربي نشان مي‌دهد. وجود ضخامت زيادي از رسوبات شيل تيره‌رنگ با مقادير فراوان پيريت‌هاي خوشه‌اي و حجره پركن، رسوبات سازند آيتامير را به‌مثابه‌ رسوبات مستعد مطالعات اكتشاف هيدروكربن مطرح مي‌كند.