رخساره‌ها و محيط رسوب‌گذاري نهشته‌هاي كامبرين بالايي البرز مركزي، عضو 3 و 4 سازند ميلا (سازند ده‌ملا) با تأكيد ويژه بر سنگ‌هاي نواري

كامبرين پسين همراه با تغييرات مهمي در اقيانوس‌ها و خشكي‌ها ازجمله نهشت رخساره‌هاي خاصي در بخش‌هاي مختلف دنياست كه به دليل ماهيت مطبق و نوارمانند به نام «سنگ‌هاي نواري» شناخته مي‌شوند. توالي‌هاي كامبرين بالايي البرز با نام پيشنهادي «سازند ده‌ملا» شناخته مي‌شوند. در پژوهش حاضر، اين توالي‌ها در ناحيه‌ البرز مركزي با تأكيد بر سنگ‌هاي نواري آن بررسي رسوب‌شناختي شده‌اند و سعي شده است با آناليز رخساره‌اي و تفسير شرايط محيطي، درك مناسبي از ويژگي‌هاي رسوب‌شناختي كامبرين بالايي البرز به دست آيد. در اين زمينه سازند ده‌ملا به 9 واحد ليتواستراتيگرافي و 12 ريزرخساره‌ رسوبي تفكيك و مشخصات رسوب‌شناختي آن به تفصيل بررسي شده است. نتايج نشان مي‌دهد اين رخساره‌ها در يك پلاتفرم كربناته‌ اپيريك نهشته شده‌اند؛ ولي در طول زمان تغييرات مهمي در فيزيوگرافي و توزيع رخساره‌اي حوضه رخ داده است؛ به نحوي كه تكامل پلاتفرم يادشده را مي‌توان به سه مرحله تقسيم كرد؛ در مرحله‌ اول رخساره‌هاي عمدتاً جزر و مدي در كمربندهاي رخساره‌اي وسيع نهشته شده‌اند و محيط رسوب‌گذاري در معرض تلاطم‌هاي بزرگ قرار نداشته است. در مرحله‌ دوم در اثر پيش‌روي سريع دريا، پلاتفرم غرق شده است و رسوبات شيلي سبز روي نهشته‌هاي پيشين نهشته شده‌اند. در مرحله‌ سوم محيط رسوب‌گذاري به‌شدت متأثر از عوامل آشفته‌ساز محيطي همچون طوفان، جريان‌هاي دريايي و جزر و مد قرار داشته و اين وضعيت به تغييرات شديد رخساره‌اي و نهشت سنگ‌هاي نواري منجر شده است. سنگ‌هاي نواري، طيفي از شرايط زير جزر و مدي تا جزر و مدي را نشان مي‌دهند.