سلفي‌گري در رويكرد تفسيري جمال‌الدين قاسمي با محوريت بحث توحيد

جمال‌الدين قاسمي صاحب تفسير محاسن التأويل، مفسري منتسب و مشهور به سلفي‌گري است. رويكرد وي نسبت به بحثي چون فتح باب اجتهاد و استنادات گسترده به سلفي‌ها در تأليفات وي مؤيد اين امر است. هرچند رويكرد نه‌چندان هماهنگ وي با سلفيه در موضوعاتي چون تصوف و بدعت نيز در اين راستا مي‌تواند مورد توجه قرار گيرد. پژوهش حاضر با توجه به انديشه‌ها و آراء متعددي كه پيرامون انتساب جمال‌الدين قاسمي به سلفيه وجود دارد، تفسير محاسن التأويل وي را با روش توصيفي تحليلي، با هدف بررسي انديشه توحيدي مفسر و ميزان هماهنگي انديشه وي با سلفيه، مورد مطالعه و واكاوي قرار داده تا به‌طور يقين بتوان پيرامون سلفي يا غير سلفي بودن تفسير سخن گفت. يافته‌هاي حاصل از پژوهش حكايت از آن دارد كه وي در حوزه توحيد به‌عنوان مهم‌ترين مؤلفه مورد تأكيد سلفيه، همسويي قابل توجهي با اتباع اين جريان دارد، به‌گونه‌اي كه در تبيين توحيد الوهي و ربوبي و لوازم آن كاملاً همسو با سلفيه اظهار نظر نموده است، اما در حوزه توحيد صفاتي به سبب گرايش به مجاز و صنايع ادبي و دلبستگي به نظر مفسراني چون زمخشري و آلوسي، برخلاف سلفي‌ها، به سمت تأويل‌گرايي صفات خبريه ميل نموده است.