روايات عاشورايي الطبقات الكبري ابن سعد در سنجه نقد (بازه زماني پيش از عاشورا)

ابن‌سعد در كتاب الطبقات الكبري، بخشي را به مقتل الحسين(ع) اختصاص داده كه در ميان مقاتل موجود سيدالشهدا(ع) از لحاظ قدمت در جايگاه دوم قرار دارد. با وجود موارد مشابه فراوان ميان گزارش‌هاي آن با مقتل ابومخنف، ابن‌سعد بسياري از روايات مقتل ابومخنف را حذف كرده و به نقل از مقاتل واقدي و ديگران روي آورده است. رويكرد جانب‌دارانۀ ابن‌ سعد در گزارش واقعۀ عاشورا، اقبال وسيع مورخان و رجال‌ شناسان مكتب شام؛ همچون ابن ‌عساكر، ذهبي، ابن ‌حجر، مزّي، ابن ‌كثير به آن را به دنبال داشته است. اين مقتل علي‌رغم اخبار منفرد نسبت به ديگر كتب تاريخي و يا حديثي، در برخي موارد با وقايع مسلم و يا روايات تاريخي ديگر ناسازگار بوده و در مواردي شأن امام معصوم(ع) و يا خاندان معصومان(ع) را مخدوش ساخته و پايه‌هاي نااستواري براي تحقيق پيش‌روي عالمان فريقين در قرن ‌هاي بعد از خود قرار داده است. يافته‌ ها نشان از جهت‌ داري گزارش وي از قيام امام حسين(ع) و تحليل برپايه ذهنيتي خاص است كه احتياطي دوچندان را پيش روي مقتل‌پژوه مي‌ نهد. اين مقاله با روش كتابخانه‌ اي به‌ صورت ميان‌ رشته‌ اي تاريخ و حديث و رويكردي تحليلي و انتقادي، روايات تأثيرگذار و جهت‌ دار او را مورد نقد و بررسي قرار داده است.