اعتبارسنجي مدل سه بعدي آموزش صلاحيت هاي اخلاقي در رشته حسابداري

Validating Three-dimensional Model of Ethical Competencies’ Education in Accounting Program

همواره انتظار ميرود تا حسابداران اطلاعاتي را در اختيار استفاده كنندگان قرار دهند كه توان تصميم گيري و قضاوت ايشان را افزايش دهد. لذا اطلاعات ارائه شده توسط حسابداران بايد داراي ويژگيهايي در برگيرنده اصول اخلاقي باشد. به عبارت ديگر، حسابداران بايد علاوه بر رعايت استانداردها و ضوابط فني به رعايت اخلاق حرفه اي كه عاملي پيشگيرانه در بروز تقلب و فساد مالي است، متعهد باشند. اما همواره اين سؤال مطرح ميشود كه چگونه ميتوان دانش آموختگان رشته حسابداري را به صلاحيت هاي اخلاقي مجهز نمود. با توجه به ضرورت توجه به اين موضوع در سال هاي اخير، مدل هايي براي آموزش صلاحيت هاي اخلاقي ارائه شده است كه در اين پژوهش اعتبار مدل سه بعدي آموزش صلاحيت هاي اخلاقي مورد بررسي قرار ميگيرد. مدل سه بعدي آموزش صلاحيت هاي اخلاقي بر آموزش يازده صلاحيت با شيوه آموزش تلفيقي و به صورت درسي جداگانه از ساير دروس رشته حسابداري تأكيد دارد. جامعه آماري شامل دانشجويان مقطع كارشناسي رشته حسابداري دانشگاه هاي شهر تهران مي باشد و از روش نمونه‌گيري چند مرحله اي(دو مرحله اي) براي انتخاب اعضاي نمونه استفاده گرديد. در اين پژوهش به منظور اعتبار سنجي مدل فوق از طرح پيش آزمون-پس آزمون با گروه كنترل استفاده شد و داده ها با استفاده از تحليل كواريانس تك متغيري مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج تحقيق نشان داد كه آموزش مذكور باعث ارتقاي رشد اخلاقي دانشجويان مي شود. از اين رو، ميتوان انتظار داشت با استفاده از آن در محيط دانشگاهي، دانش آموختگان رشته حسابداري با صلاحيت هاي لازم براي اتخاذ تصميم اخلاقي به شيوه مناسب آشنا شوند.

It is expected that accountants provide information which increases the ability of decision making and professional judgement. In this regard, the rendered information should entail characteristics such as ethical principles. In other words, professional accountants should comply not only with the accounting standards and technical norms, but also with ethics which is a preventive factor in financial fraud and corruption. However, the question is how to equip accounting graduates with ethical competencies. Increasing attention to this issue in recent years has resulted in creation of some models for educating ethical competencies. In the present research, the validity of three-dimensional model of ethical competencies’ education has been analyzed. Three-dimensional model of ethical competencies’ education emphasizes on education of eleven competencies as a separate course with combinational teaching method. The statistical population has consisted of bachelor students majoring accounting at the universities in Tehran. Moreover, two-stage sampling technique has been used as a sampling method. The research has been implemented using Pretest-posttest control group design and the data have been analyzed by univariate analysis of covariance. The results have shown that the mentioned ethical education has developed the students’ moral judgements. So, it is expected that by using the model in academia, accounting graduates will become familiarized with necessary competencies to make ethical decisions.