عنوان مقاله :
بررسي تأثير آموزش سبك زندگي ارتقا‌دهنده سلامت بر رفتارهاي ارتقا‌دهنده سلامت زنان يائسه: يك مطالعه كارآزمايي باليني
پديد آورندگان :
موسوي ، ريحانه السادات دانشگاه علوم پزشكي قزوين - كميته تحقيقات دانشجويي , سليماني ، محمد علي دانشگاه علوم پزشكي قزوين - پژوهشكده بيماري هاي غير واگير، مركز تحقيقات عوامل اجتماعي موثر بر سلامت , بهرامي ، نسيم دانشگاه علوم پزشكي قزوين - پژوهشكده بيماري هاي غير واگير، مركز تحقيقات عوامل اجتماعي موثر بر سلامت , رنجبران ، مهدي دانشگاه علوم پزشكي قزوين - پژوهشكده بيماري هاي غير واگير، مركز تحقيقات عوامل اجتماعي موثر بر سلامت
كليدواژه :
يائسگي , سبك زندگي , ارتقاء سلامت
چكيده فارسي :
هدف: تغييرات فيزيولوژيك دوران يائسگي، سلامت زنان را تحت تأثير قرار مي‌دهد. سبك زندگي زنان يكي از مهم‌ترين عوامل مؤثر بر سلامت آنان در اين دوران محسوب مي‌شود. اين در حالي است كه زنان، دانش كافي در خصوص رفتارهاي ارتقاءدهنده سلامت ندارند و آموزش‌هاي مدون و ضروري را در اين زمينه دريافت نمي‌كنند. اين پژوهش با هدف بررسي تأثير آموزش سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت بر رفتارهاي ارتقاءدهنده سلامت زنان يائسه انجام شد. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر يك مطالعه كارآزمايي باليني شاهددار تصادفي شده بود. 84 نفر از زنان مراجعه‌كننده به مراكز سلامت شهر قزوين به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفي به دو گروه مداخله و كنترل تقسيم شدند. ابزار گردآوري داده‌ها شامل پرسش‌نامه دموگرافيك و پرسش‌نامه سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت (HPLP II) بود. قبل از مداخله پرسش‌نامه‌ها توسط هر دو گروه تكميل شد. مداخله شامل 4 جلسه آموزش گروهي به روش سخنراني و با ارائه اسلايد، كتابچه، پمفلت و منطبق بر حيطه‌هاي شش‌گانه پرسش‌نامه سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت بود. پرسش‌نامه سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت، يك ماه، دو ماه و سه ماه بعد از مداخله در دو گروه ارزيابي شد. يافته‌ها: از نظر توزيع متغيرهاي فردي بين دو گروه مداخله و كنترل تفاوت معني‌داري وجود نداشت. با توجه به نتايج به‌دست آمده در سه دوره پيگيري، نشان داد كه تفاوت بين گروهي از نظر تغييرات ميانگين سبك زندگي، معني‌دار بود. ميانگين نمره سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت در گروه آزمون (قبل از مداخله 0.37 ±2.72)، (يك ماه بعد از مداخله 0.45 ±3.12)، (دو ماه بعد از مداخله 0.068 ±3.43)، (سه ماه بعد از مداخله 0.7 ±3.45) به دست آمد. اين نتيجه نشان‌دهنده تأثير مثبت مداخله ذكر شده بود. ميانگين نمره سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت در گروه كنترل (قبل از مداخله 0.43 ±2.7)، (يك ماه بعد 0.46 ±2.9)، (دو ماه بعد 0.069 ±2.76)، (سه ماه بعد 0.71 ±2.75) محاسبه گرديد. بنابراين، ميانگين نمرات سبك زندگي، در گروه آزمون در طول زمان‌هاي اندازه‌گيري به صورت معني‌داري افزايش يافت اما، در گروه كنترل بدون تغيير باقي ماند (P 0.05). اين مطلب نشان‌دهنده اثرات طولاني مدت با افزايش معني‌دار سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت در طول زمان است. بيش‌ترين افزايش در بعد فعاليت فيزيكي و كم‌ترين در بعد مسئوليت‌پذيري در قبال سلامت بود. نتيجه‌گيري: يافته‌هاي اين پژوهش نشان داد كه مداخله آموزش سبك زندگي ارتقاءدهنده سلامت بر رفتارهاي ارتقاء سلامت زنان يائسه مؤثر است. لذا انجام اين مداخله به عنوان روش آموزشي ساده، كاربردي و كم‌هزينه براي زنان يائسه پيشنهاد مي‌شود.
