عنوان مقاله :
تحليل گفتمان ناسيوناليسم ليبرال در كتابهاي درسي تاريخ (1304-1320ش)
عنوان به زبان ديگر :
A Discourse Analysis of the Liberal Nationalism in History Textbooks (1304-1320)
پديد آورندگان :
معلمان، محمدرضا دانشگاه آزاد اسلامي، واحد علوم و تحقيقات تهران , يزداني مقدم، سهراب دانشگاه خوارزمي - گروه تاريخ , رحمانيان كوشككي، داريوش دانشگاه تهران - گروه تاريخ , حسني، عطاءالله دانشگاه شهيد بهشتي - گروه تاريخ
كليدواژه :
تحليل گفتمان , ناسيوناليسم ليبرال , رضاشاه , كتاب درسي تاريخ
چكيده فارسي :
در طول تاريخ معاصر ايران مفهوم ناسيوناليسم در قالبهاي گوناگون با فراز و نشيب هايي به حيات خود ادامه داده است. اين مفهوم در قالب گفتمان ناسيوناليسم ليبرال پيش از انقلاب مشروطه مفصل بندي و در طول اين دوره هژمونيك گرديد. با تشكيل حكومت رضاشاه، نهاد آموزش و پرورش در فضاي گفتماني حكومت قرار گرفت. اين فضا به گفتار و رفتار سوژه‌هاي درون اين نهاد، شكل ميداد. از اينرو قدرت حاكم براي تحكيم و توجيه پايه هاي حكومت و برجسته ساختن خود و به حاشه پراندن گفتمانهاي غير در كتابهاي درسي رسمي تاريخ، از گفتمان ناسيوناليسم اقتدارگرا استفاده كرد. يكي از روش‌هاي بررسي و مطالعه رخدادهاي تاريخي روش تحليل گفتمان است. اين پژوهش برمبناي نظريهي تحليل گفتمان لاكلائو و موفه در پي پاسخ به اين پرسش است كه مفصل بندي، مفاهيم و فرايند هويت يابي گفتمان ناسيوناليسم ليبرال در كتابهاي درسي تاريخ، چاپ وزارت معارف در دوره رضاشاه چگونه بوده است. با بررسي كتابهاي درسي تاريخ چاپ وزارت معارف دوره ي رضاشاه، مشخص شد كه مفاهيم و مؤلفه هاي گفتمان ناسيوناليسم ليبرال در پيرامون دال مركزي ملت ايران مفصل بندي شده و در رقابت با گفتمان حاكم به حيات خود ادامه داده بود.
چكيده لاتين :
One of the methods of studying historical events is discourse analysis. Throughout the modern history of Iran, the concept of nationalism has continued to exist in various forms with ups and downs. This concept was articulated in the discourse of liberal nationalism that began and eventually became the hegemonic discourse before the Constitutional Revolution. With the establishment of the Pahlavi dynasty, textbooks were used in the state discourse. The ruling power used the discourse of authoritarian nationalism to justify the foundations of government and marginalize other discourses which clearly was expressed in the official history textbooks. Based on Laclau and Mouffe's theory of discourse analysis, this study seeks to see how the concepts, and process of identifying the discourse of liberal nationalism in the textbooks were expressed during the Reza Shah. Examining the textbooks at the time, this study argues that the concepts and components of the discourse of liberal nationalism remained around the central sign of the Iranian nation and the ruling discourse.
Keywords: Discourse Analysis, Liberal Nationalism, Reza Shah, History Textbook
عنوان نشريه :
مطالعات تاريخ فرهنگي
