عنوان مقاله :
مطالعات فني و خوردگي تعدادي از آثار برنزي مكشوفه در محوطۀ ميراث جهاني بم
عنوان به زبان ديگر :
Technological and Corrosion Studies of Bronze Objects Excavated in Bam World Heritage Site
پديد آورندگان :
دوستي‌ثاني، نرگس پژوهشكدۀ حفاظت و مرمت آثار تاريخي‌ـ‌فرهنگي، تهران، ايران , خدير، شيبا پژوهشكدۀ حفاظت و مرمت آثار تاريخي‌ـ‌فرهنگي، تهران، ايران , ابراهيمي، افشين پژوهشكدۀ حفاظت و مرمت آثار تاريخي‌ـ‌فرهنگي، تهران، ايران
كليدواژه :
برنزهاي تاريخي , بم , آسيب‌شناسي , خوردگي , فن‌شناسي
چكيده فارسي :
مطالعۀ آثار فلزي محوطۀ ارگ بم همسو با طرح بيماري‌شناسي آثار فلزي در ايران انجام گرفته كه هدف آن بررسي، مطالعه و آسيب‌شناسي آثار فلزي در ايران است. از محوطۀ ارگ بم آثار فلزي مختلفي ازجمله آهن، نقره و آلياژهاي مس به دست آمده است. در پژوهش حاضر بر تعدادي از آثار برنزي تمركز شده است. مطالعات انجام‌شده از روش‌هاي ميكروسكوپي و ماكروسكوپي شامل متالوگرافي، شيمي تر، تفرق اشعۀ ايكس (XRD)، ميكروسكوپ الكتروني روبشي (SEM) و طيف‌سنجي پراش انرژي پرتو ايكس (EDX) استفاده كرده است. نتايج حاكي از آن است كه با توجه به ساختار دندريتي، اغلب اين آثار به روش ريخته‌گري ساخته شده‌اند. طبق نتايج پراش‌سنج پرتو ايكس (XRD)، محصولات خوردگي شامل كوپريت (اكسيد مس)، آزوريت (كربنات مس)، بروكانتيت (سولفات مس)، كاسيتريت (اكسيد قلع) و تركيبات كلريدي آتاكاميت، پاراتاكاميت، نانتوكيت و ملانوتاليت (Cu2OCl2) هستند. نكتۀ قابل‌توجه آن است كه وجود فاز حاوي آهن و گوگرد در تمام نمونه‌ها نشان‌دهندۀ استفاده از سنگ معدن‌هاي سولفيدي در استخراج مس است.
چكيده لاتين :
The study of metal works of Bam citadel (Arg-e-Bam) is underway to study the pathology of metalworks in Iran.The aim of this project is to study and investigate the corrosion mechanisms of metal objects. Various metallic works including iron, silver and copper alloys have been gained from the area of Arg-e-Bam. The research is focused on a number of bronze works of this historical site.The studies have been done using Microscopic and Macroscopic methods including metallography, wet chemistry, X-ray diffraction spectroscopy (XRD), scanning electron microscopy (SEM) and energy dispersive X-ray spectroscopy (EDX). According to dendritic structure of these objects, the results show that most of them have been made in casting method and corrosion products are including Cuprite(Cu2O), Azurite (Cu3(CO3)2(OH)2), Brochantite (Cu4(OH)6SO4), Cassiterite (SnO) and the chloride compounds like Atacamite (Cu2Cl(OH)3), Paratacamite (Cu2Cl(OH)3, Nantokite (CuCl) and Melanothallite (Cu2OCl2). The noticeable point is that there are inclusions containing iron and sulfur in all specimens that represent the using of sulfide ore in copper extraction process.
عنوان نشريه :
دانش حفاظت و مرمت
