طراحي مدل حمايت از حقوق مالكيت فكري در ورزش ايران

Designing a Model to Support the Intellectual Property Rights in Iran Sport

هدف از اين پژوهش طراحي مدل حمايت از حق مالكيت فكري در ورزش ايران است. روش تحقيق به شيوۀ كيفي و مبتني بر نظريه‌پردازي داده‌بنياد است. گردآوري اطلاعات از طريق مصاحبۀ نيمه‌ساختاريافته انجام گرفت. نمونه‌گيري به‌صورت هدفمند و به شيوۀ نمونه‌گيري متوالي تا رسيدن به كفايت نظري داده‌ها (23 نفر از استادان رشتۀ مديريت ورزشي، حقوق و استادان فعال حقوق ورزشي) انجام گرفت. روايي و پايايي مطلوب ابزار مصاحبه از حسابرسي فرايند و توافق درون‌موضوعي به‌دست آمد و براي تحليل داده‌ها از سه روش سيستماتيك كدگذاري باز، كدگذاري محوري و كدگذاري انتخابي استفاده شد. در نتيجۀ تحليل مصاحبه‌ها 101 كد ثانويه، 38 مفهوم كليدي و 28 مقوله استخراج شد. بر اين اساس 9 طبقۀ اصلي تحت عنوان «عضويت در نهادهاي حقوقي بين‌المللي و تعامل سازنده با آنها»، «زمينه‌هاي فرهنگي، اجتماعي، ديني و سياسي»، «توسعۀ صنعتي ورزش»، «وضع قوانين حاكميت فكري در ورزش»، «سازوكارهاي آموزشي و پرورشي»، «نظارت و صيانت از قانون»، «ايجاد ساختارها و مديريت حق مالكيت فكري»، «مزايا و منافع حق مالكيت فكري» و «حق مالكيت فكري مصاديق ورزشي» به‌وجود آمد. به‌طور كلي مي‌توان گفت مالكيت فكري در ورزش متأثر از عوامل متعددي است و بهره‌برداري از آن نيازمند فعال‌سازي سازوكارهاي مختلف است.

The purpose of this study was to design a model to support intellectual property rights in Iran sport. The research method was qualitative based on the grounded theory approach. Research data was collected by semi-structured interview. Purposeful sampling was used until achieving the theoretical adequacy of the data (23 sport management professors, sports law professors and law professors). In order to measure the validity and reliability of the interviewing tool, intra-subject agreement and process audit were used. Data was analyzed with three systematic stages of open coding, axial coding, and selective coding. The analysis of the interviews created 101 secondary codes, 38 key concepts, and 28 categories. Accordingly, 9 main categories were entitled as "Membership and Interaction with International Law Organizations", "Cultural, Social, Religious and Political Areas", "Industrial Development of Sport", "Enactment of Intellectual Property Laws in Sport", "Education Mechanisms", "Supervision and Protection of Law", "Creating Structure and Managing Intellectual Property Rights", "Intellectual Property Rights’ Benefits and Profits" and "Intellectual Property Rights of Sporting Instances". Generally, it can be said that intellectual property in sport is influenced by many factors and its operation requires activation of different mechanisms.