عنوان مقاله :
كاربرد و بسط نظريه گراف در روش نحو فضا تدوين مدل كاربردي تحليل در معماري
عنوان به زبان ديگر :
The application and development of graph theory through the space syntax method: The implementation of analytical practical model in architecture
پديد آورندگان :
ملايي شمس، وجيهه دانشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد - گروه معماري ، مشهد، ايران , رضواني، عليرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد - گروه معماري ، مشهد، ايران , ميرزاوزيري، مجيد دانشگاه آزاد اسلامي واحد مشهد - گروه رياضي‌محض ، مشهد، ايران
كليدواژه :
نظريه گراف , معماري , رياضيات , نحو فضا
چكيده فارسي :
در چند دهه اخير، روش‌هاي مختلفي برگرفته از دانش رياضيات جهت طراحي و تحليل فضاهاي معماري به‌كار رفته‌اند. در اين ميان نظريه گراف، مدلي انتزاعي براي مطالعه سازمان‌يابي فضايي ارائه مي‌دهد؛ به‌طوري كه يك چارچوب رياضي ساده و انعطاف‌پذير جهت تحليل ويژگي‌هاي توپولوژيك فضايي و ارتباط آنها با مفاهيم اجتماعي و كاركردي در فضاهاي معماري و شهري حاصل مي‌شود. قضيه اويلر در قرن هجدهم، پايه اصلي تئوري گراف بود و بعدها منجر به شكل‌گيري مدل نحو فرم، دستور زبان شكل و نحو فضا شد. سؤال اصلي پژوهش آن است كه طراحان و پژوهشگران چگونه مي‌توانند تكنيكي مناسب از نحو فضا را براي دست‌يابي به اهداف خود انتخاب كنند؟ فرآيند تحقيق، از رويكرد كيفي و شيوه توصيفي-تحليلي بهره مي‌برد. با استفاده از مطالعات كتابخانه‌اي و اسنادي، به مرور نظريات و تجارب مختلف در مورد كاربرد نحو فضا در حوزه معماري مي‌پردازد و آخرين دستاوردها در تكنيك‌هاي نحو فضا بيان مي‌شود، سپس قابليت‌ها و كاستي‌هاي هر يك شناسايي و به شيوه قياسي تحليل مي‌شوند. هدف آن است كه با مطالعه اصول نظريه گراف و بسط آن در تكنيك‌هاي نحو فضا، مدلي براي كاربرد بهينه آن در طراحي و تحليل آثار معماري ارائه دهد. اين رويكرد، به طراحان و معماران كمك مي‌كند تا ميزان كارآيي طرح‌هاي پيشنهادي را در مراحل طراحي ارزيابي كنند و يا ويژگي‌هاي ساختار فضايي بناهاي موجود را تحليل نموده و در هر شرايط، راهكارهاي مناسب جهت حل مسائل مختلف ارائه دهند. يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن هستند كه تكنيك‌هاي فضاي محدب، خط محوري و نقطه تقاطع، زمينه را جهت بررسي ارتباط ساختار فضايي با مفاهيم و كاركردهاي اجتماعي، سلسله مراتب دسترسي، مدل‌سازي الگوهاي حركتي و بررسي نقاط شاخص فضايي فراهم مي‌سازند و تكنيك ايزوويست و گراف‌هاي ديد، قابليت‌هاي بصري و ادراكي فضا را مد نظر دارند. در نهايت، مدلي جهت كاربرد هوشمندانه روش نحو فضا توسط طراحان و معماران و دست‌يابي به نتايج تحليلي دقيق‌تر و سودمندتر ارائه شده است.
چكيده لاتين :
Over the last few decades, different mathematical methods have been used to design and analyze architectural spaces. Meanwhile, the graph theory provides an abstract model to study the spatial configuration, so that a simple and flexible mathematical framework is obtained to analyze the spatial topological features and their relationship with social and functional concepts in architectural and urban spaces. In the eighteenth century, the Euler theorem was the basis of graph theory and later led to the formation of the syntactical model of form, shape grammar and space syntax. The main question of this research is how designers and researchers can choose the appropriate space syntax technique to achieve their goals? The research process uses a qualitative approach and a descriptive-analytical method. Adopting library research and documentary studies, this investigation reviews various theories and experiences regarding the applications of graph theory and space syntax in architecture. Furthermore, the latest achievements in space syntax techniques are expressed. Then, the unique strengths and weaknesses that each technique possesses is identified and analyzed in a deductive manner. The aim is to provide a model for its optimal application in the design and analysis of architectural works by studying the principles of graph theory and extending it to space syntax techniques. This approach helps designers and architects evaluate the effectiveness of proposed designs during the design process or to analyze the spatial structure features of existing buildings and to provide appropriate solutions to different problems in each situation. The findings of the research indicate that convex space, axial line and intersection point techniques provide the basis for examining the relationship between spatial structure and social concepts and functions, hierarchy of access, modeling of motion patterns and the study of spatial index points and isovist technique and graphs of vision consider visual and perceptual capabilities of space. Finally, a model for intelligent application of the space syntax method by designers and architects and to achieve more accurate and useful analytical results is presented.
عنوان نشريه :
مرمت و معماري ايران
