چكيده فارسي :
امروزه جوامع پيوسته شاهد ساختمان‌هاي در حال تخريبي هستند كه چهره شهرها را آشفته كرده‌اند. در پي تخريب هر ساختمان بتني يا فلزي، مشكلات فراواني نهفته هستند. در حال حاضر، به تبع دلايل متعددي از جمله؛ پيشرفت تكنولوژي از يك‌سو و عوامل فرهنگي از سوي ديگر، مصيبت تخريب و حمل و نقل نخاله‌هاي بناها گريبان جامعه ما را گرفته است. بسياري از كشورهاي جهان، گام‌هاي مؤثري براي افزايش عمر مفيد بناها برداشته‌اند و در مسير حفظ انرژي و سرمايه‌هاي ملي و منابع زمين، توصيه‌هاي بسياري ديده مي‌شوند. ضرورت طولاني بودن عمر مفيد بناها در كشور ما، يكي از مسائلي است كه پس از ورود ايران به دوره تجدد، به دست فراموشي سپرده شده است. اين در حالي است كه ماندگاري معماري در جامعه سنتي ايران همواره مورد توجه بوده و رويكردهاي اين معماري، ضامن تداوم حيات بناها در طول زمان بوده‌اند. در اين راستا، هدف مقاله حاضر، تبيين عوامل معمارانۀ مؤثر بر عمر مفيد معماري سنتي است. از منظر روش تحقيق، اين پژوهش از نوع كيفي و به روش نظريۀ زمينه‌اي است. در اين پژوهش، رويه‌اي از جزء به كل و استقرايي متكي بر تجزيه و تحليل داده‌ها حاكم است. از طريق گردآوري نظام‌مند داده‌ها با استفاده از منابع كتابخانه‌اي، مطالعات ميداني، مصاحبه با معماران سنتي و تحليل استقرايي آن، دانشي درباره ماندگاري معماري سنتي به‌دست آمده و در قالب دستگاه نظري "عوامل مؤثر بر ماندگاري معماري سنتي فلات مركزي ايران" بيان شده است.
تداوم كالبد و تداوم كاركرد، دو اصل كلي براي ماندگاري معماري سنتي ايران هستند. در اين ميان، ملاحظات مربوط به مكان‌يابي و استقرار شهر يا بنا، مصالح، تكنيك ساخت و محافظت از بنا، تداوم كالبد معماري را سبب مي‌شوند. از طرفي، بقاي كالبد در گرو استفاده عملكردي مداوم از بنا است. اجتماع‌پذيري و انعطاف‌پذيري معماري سنتي، تداوم كاركرد آن را تضمين مي‌كنند.
چكيده لاتين :
Nowadays, societies are witnessing demolished buildings that dishevel the city. There are many problems in the destruction of any concrete or steel structural building. Several reasons, including the advancement of technology on the one hand and cultural disease on the other hand, have resulted in the catastrophe of destruction and transportation of the rubbles in our society. Many countries in the world have taken effective steps to increase the useful life of buildings, and there are many recommendations for maintaining energy and national resources and land resources. The necessity of prolonging the useful life of buildings in our country is one of the issues that has been forgotten after Iran’s arrival to modernity. In the meantime, the durability of architecture in the traditional Iranian society has always been the focus of attention and the archetype of this architecture has been a guarantee of the long service life of buildings throughout the time. In the historical fabrics of Iran, there are buildings that have a useful life of several hundred years. Hence, the purpose of this study is to identify architectural factors affecting the useful life of traditional architecture. From the perspective of the research methodology, the research method of this study is qualitative and is based on a theoretical theory. In this research, a procedural approach is taken from the induction and is based on data analysis. By systematically gathering data using library resources, field studies, interviews with people and traditional architects and inductive analysis of knowledge about the long useful life of traditional architecture is obtained in the form of theoretical apparatus and has been stated as the “effective architectural factors on the durability of the traditional architecture of the Central Plateau of Iran”. Continuity of the body and use are two general principles for the durability of traditional Iranian architecture. Considerations regarding the location and deployment of a city or building, materials, techniques of construction and preservation of the building result in the continuation of the architectural structure. On the other hand, the survival of the body depends on the continuous use of the building. To survive, architecture must respond to the needs of the community day. The presence and flexibility of traditional architecture ensures its function continuity.
