عنوان مقاله :
حضور و سرنوشت آلاينده‌هاي نوپديد 17 بتا استراديول و تستوسترون در فاضلاب و پساب بيمارستاني: تاثير فرآيندهاي لجن فعال و كلريناسيون
پديد آورندگان :
جوشني خيبري ، مليحه دانشگاه علوم پزشكي سمنان - كميته تحقيقات دانشجويي , رحماني ، آيت دانشگاه علوم پزشكي سمنان - مركز تحقيقات علوم و فن آوري‌هاي بهداشتي , نظري ، حسين دانشگاه علوم پزشكي سمنان - دانشكده‌ي پزشكي - گروه بيوشيمي , معينيان ، خليل الله دانشگاه علوم پزشكي سمنان - مركز تحقيقات علوم و فن آوري‌هاي بهداشتي
كليدواژه :
اختلال غدد درون‌ريز , فاضلاب بيمارستاني , لجن فعال , استراديول , تستوسترون , استخراج فاز جامد , اليزا
چكيده فارسي :
هدف: اتحاديه‌ي اروپا در سال 2015، هورمون‌هاي استروژني را در فهرست تركيبات با احتمال خطر واقعي براي موجودات زنده قرار داده و بر نياز به تحقيقات محيطي تاكيد نموده است. تعيين حضور و تاثير فرايندهاي لجن فعال و كلريناسيون بر سرنوشت هورمون‌هاي استروئيدي 17 بتا استراديول و تستوسترون در فاضلاب بيمارستاني، هدف اين مطالعه بوده است. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه‌ي توصيفي-تحليلي، براي هر هورمون، 18 نمونه از نقاط مختلف تصفيه‌خانه‌ي با مقياس واقعي در يك بازه‌ي سه ماهه برداشت گرديد. استخراج هورمون از نمونه‌ها به روش استخراج فاز جامد و با استفاده از كارتريج 18 C انتخابي انجام و سپس با روش اليزا و با استفاده از كيت‌هاي اختصاصي ساخت شركت IBL آلمان مورد سنجش قرار گرفتند. يافته‌ها: كمينه‌ي غلظت هورمون در فاضلاب خام بيمارستان مربوط به 17 بتا استراديول اما كمينه‌ي غلظت مشاهده شده در پساب نهايي مربوط به تستوسترون بود. غلظت هورمون تستوسترون در فاضلاب خام (6.08 نانوگرم در ليتر) و بيش‌تر از هورمون 17 بتا استراديول (4.13 نانوگرم در ليتر) و تفاوت مشاهده شده معني‌دار اما تفاوت غلظت دو هورمون در پساب نهايي معني‌دار نبود. راندمان فرايند تصفيه‌ي فاضلاب با سيستم بيولوژيك لجن فعال در حذف هورمون تستوسترون و 17 بتا استراديول به ترتيب حدود 85 و 76 درصد مشاهده گرديد. نتيجه‌گيري: هر چند فرايند لجن فعال و كلريناسيون پساب تاثير زيادي در حذف و كاهش قابل توجه غلظت هورمون‌هاي استروئيدي 17 بتا استراديول و تستوسترون دارند اما باقيمانده‌ي غلظت هورمون‌ها نشان مي‌دهد كه بايستي ملاحظات لازم از جمله توجه به ظرفيت منابع آب پذيرنده مد نظر قرار گيرد.
