تحليل شبكۀ معنايي حرف «حتي» در قرآن با رويكرد معناشناسي شناختي

حرف »حتي « در قرآن با بسامد چشمگير براي نشان دادن انتهاي غايت فرضي به‌كار رفته است و درواقع روند شكل‌گيري نقطۀ پايان را نشان مي‌دهد. اما كاركرد حتي در آيات قرآن به همين معناي پيش‌نمونه‌اي منتهي نمي‌شود، بلكه با قرار گرفتن در ساختارهاي مختلف، شبكه‌اي از معاني متعدد را كدگذاري مي‌كند. نوشتار حاضر با رويكرد معناشناسي شناختي و به روش توصيفي ـ تحليلي به بررسي و استخراج شبكۀ معنايي مفهوم‌سازي‌شده با حرف حتي در آيات مي‌پردازد. بررسي كيفيت و عملكرد اين حرف در آيات قرآن نشان مي‌دهد، حرف حتي در ساختارهاي مختلف، معاني متفاوتي را تبيين كرده كه همه در معناي پيش‌نمونه‌اي آن اشتراك مفهومي مي‌يابند، بر اين اساس، اولين شاخه از شبكۀ مفهومي اين حرف، شاخۀ هم‌معنايي است كه با دو واژۀ »كي « و »الا « مشتراكات معنايي يافته است. دومين شبكۀ شعاعي اين حرف، معاني ثانويۀ استعاري هستند كه از جملۀ اين معاني »تجمع «، »انتقال «، »پوشش « و...بوده‌ است و شاخۀ سوم حتي نوعي وظيفۀ طرح‌واره‌سازي را به‌عهده گرفته كه طرح‌واره‌هاي حجمي، حركتي، قدرتي و جهتي را تصويرسازي كرده است كه با شواهد قرآني بررسي شد.