واكاوي آراي مستشرقان درباره‌ جايگاه اسلام شيعي و هدايت فكري روحانيت در انقلاب اسلامي ايران

انقلاب اسلامي ‌ايران مهم‌ترين جنبش اسلامي معاصر است كه شگفتي انديشمندان غربي را برانگيخت؛ چراكه براي آنان پذيرفته نبود كه روحانيت و مذهب بتواند در يك انقلاب نقش‌آفريني كند و انقلابي عظيم را در جهان رقم بزند. لذا اين انقلاب در طول چهار دهه از عمر خود، از جنبه‌هاي گوناگون مورد مطالعه‌ شرق‌شناسان قرار گرفته است. يكي از مهم‌ترين محورهاي مطالعاتي‌اي كه مستشرقان بر آن تمركز كرده‌اند، نقش هدايت فكري اسلام شيعي و روحانيت در شكل‌دهي انقلاب اسلامي است و درباره‌ اين مسئله ديدگاه‌هاي گوناگوني ارائه كرده‌اند. تحقيق پيش‌رو به‌دنبال آن است كه با استفاده از روش توصيفي ـ تحليلي به ارزيابي نظريات مطرح در اين زمينه بپردازد. يافته‌هاي علمي اين تحقيق، حكايت از اين دارد كه علت اصلي قضاوت‌هاي غلط مستشرقان در اين خصوص، اولاً عدم فهم دقيق آنان از سير تحولات تاريخي انقلاب ايران و ثانياً عدم شناخت ماهيت ايدئولوژيك و مكتبي اسلام است.