واكاوي خطاهاي فارسي‌آموزان عربي‌زبان در كاربرد تكواژهاي فارسي براساس انگاره چهارتكواژ

The analysis of written errors of Arabic Persian learners on the basis of four morpheme models

هدف اين پژوهش، بررسي خطاهاي فارسي‌آموزان عربي ­زبان در كاربرد تكواژهاي زبان فارسي است. اين پژوهش بر پايه انگاره چهارتكواژ صورت گرفته است و با به­ كارگيري روش توصيفي- تحليلي به پيش­ بيني مشكلات و خطاهاي تكواژهاي فارسي توسط فارسي ­آموزان عربي­ زبان مي‌پردازد. نمونه آماري اين پژوهش، 50 فارسي‌آموز عربي‌زبان مركز زبان فارسي دانشگاه بين‌المللي امام خميني(ره) بودند كه داده‌ها از 50 برگ­ نو شته آزمون نگارش نيمسال اول سال تحصيلي 98-97 گردآوري شده است. تكواژها در انگاره چهارتكواژ به تكواژ محتوايي و تكواژهاي نظام‌مند متقدم و تكواژهاي نظام‌مند متأخر(بيروني، پيوندي متأخر) دسته‌بندي مي‌شود. با استخراج و گروه‌بندي خطاها، مشخص شد كه فارسي‌آموزان عربي‌زبان در كاربرد تكواژهاي نظام‌مند متأخر (مانند نشانه را) نسبت به تكواژهاي نظام‌مند متقدم (مانند تكواژ جمع)، خطاهاي بيشتري مرتكب مي‌شوند و بر آنها ديرتر تسلط پيدا مي‌كنند. هم چنين خطاهاي نوشتاري آنها بر اساس سه منشأ درون زباني، بينازباني و مبهم مورد بررسي قرار گرفته است. بعد از تحليل و بررسي خطاها بر اساس منشأ، مشخص شد كه بيشتر خطاهاي فارسي‌آموزان­ عربي‌زبان درون­زباني است. با مقايسه داده‌هاي اين پژوهش با پژوهشهاي پيشين مشخص شد كه الگوي ترتيب يادگيري تكواژها به صورت تكواژ جمع، فعل، حروف اضافه، نشانه را و نشانه اضافه (ي ميانجي) است. بنابراين مدرسان آموزش زبان فارسي، تهيه­ كنندگان برنامه و محتواي درسي و طراحان آزمون، لازم است در آموزش، طراحي متون درسي و آزمونهاي تشخيصي و بسندگي براي فارسي ­آموزان عربي ­زبان به اين موضوع بيشتر توجه كنند.

In the process of learning and teaching the second language, errors are the inevitable part. According to the importance of this topic, this study attempts to investigate the errors of Arabic native speakers learning Persian based on the four morpheme model. Morphemes are classified into two groups of early systematic morphemes and late systematic morphemes in the frame of four morpheme model. The data have been collected of 50 Arabic native speakers learning Persian in Imam Khomeini international university. it was found that Arabic native speakers learning Persian have more errors in utilization of late systematic morphemes (for instance the sign of” را than early systematic morphemes and they will learn it later. Their writing errors have been investigated on the basis of three inter lingual, interalingual, and ambiguous sources. After the analysis based on the origin, it has been determined that most of the errors of Arabic native speakers learning Persian are interalingual. By comparing the data of this study with previous studies, it was found that the arrangement pattern of learning morpheme is like mediator additional sign “ي”, the sign of “را”, extra letters, verb, plural morpheme.