تبيين ميدان معنا‌شناسي مفهوم «تاريخ» در نهج‌البلاغه

اميرالمومنين(ع) تاريخ را براي هدايت بشر و جامعه بشري بسيار حياتي مي‌دانند، چراكه با تلفيق مشاهدات شخصي و تجارب تاريخي پيشينيان مجموعه‌اي از دانستني‌ها و سرمايه‌هاي فكري را پيش روي انسان قرار مي‌دهد. كشف و استخراج ميدان معنايي واژه تاريخ در نظام فكري امام(ع)، پيشينه هر مطالعه‌اي درباره مسائل و معرفت‌هاي تاريخ از نظرگاه ايشان است. اين مقاله با روش تحليل معناشناختي در صدد شناسايي الفاظ هم‌معنا با تاريخ در بيانات امام علي(ع) با تاكيد بر نهج‌البلاغه است. براي اين كار ضروري است ابتدا مفهوم و موضوع تاريخ مشخص شده و در گام بعد الفاظي كه در مظان هم‌نشيني معنايي با تاريخ هستند، شناسايي شود و سپس با جانشيني معنا و موضوع تاريخ صحت ترادف معنايي الفاظ انتخابي، محك زده شود. يافته‌هاي پژوهش، حاكي از آن است كه واژه‌هايي چون؛ قصص، ماضين، امم و اسامي تاريخي داراي معني و مفهوم تاريخي مي‌باشند و در برخي از ساختار‌ها و عبارات با معنا و موضوع »تاريخ « در يك ميدان معنايي مشترك قرار مي‌گيرند و همان تعاملي كه با واژه تاريخ مي‌شود را مي‌توان با اين واژه‌ها انجام داد.