اثر تغيير ساختار صادرات بر ارزش افزوده و جبران خدمات كاركنان در اقتصاد ايران: كاربرد مدل داده ستانده

صادرات يكي از متغيرهاي اثرگذار بر رشد توليد و ارزش افزوده در اقتصاد به شمار مي‌رود. بر اين اساس هدف از اين مطالعه بررسي اثر تغيير ساختار صادرات بر تغيير ارزش افزوده و جبران خدمات بخش‌هاي مختلف اقتصاد ايران بين دو سال1380 و 1390 با استفاده از رهيافت تجزيه ساختاري (SDA) در مدل دادهستانده مي‌باشد. از جداول داده ستانده آماري كشور در دو سال 1380 و 1390 به عنوان پايه‌هاي آماري اين مطالعه استفاده شده است. نتايج مدل نشان مي‌دهد كه تغيير ساختار صادرات (با ثابت بودن حجم صادرات) موجب كاهش ارزش افزوده كل اقتصاد به ميزان 30384.76 ميليارد ريال شده است. تغيير حجم صادرات باعث افزايش ارزش افزوده كل اقتصاد به ميزان 108804121 ميليارد ريال شده است. سه بخش «خدمات مسكوني و كسب و كار»، «ماشين آلات» و «محصولات شيميايي، لاستيك و پلاستيك» به ترتيب با ميزان 113039.24، 99749.42 و 6674.78 ميليارد ريال، بيشترين افزايش ارزش افزوده را در اثر تغيير ساختار صادرات داشته اند. نتايج ديگر مطالعه نشان داده است كه تغيير ساختار صادرات باعث افزايش 1793.84 ميليارد ريال در جبران خدمات كاركنان شده است. سه بخش، «محصولات شيميايي،لاستيك و پلاستيك»، «حمل و نقل و ارتباطات»، و «ماشين‌آلات » بيش‌ترين اثر مثبت را از تغيير ساختار صادرات پذيرفته‌اند. ميزان جبران خدمات كاركنان اين بخش‌ها به ترتيب 1999.00، 1323.00 و 365.19 ميليارد ريال افزايش يافته است.