سياست خارجي و امنيتي مشترك اتحاديه اروپا در قبال روسيه

The European Union’s Joint Security and Foreign Policy towards Russia

سياست خارجي و امنيتي مشترك اتحاديه اروپا در قبال روسيه بعد از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي و به ويژه در دو دهه اخير به علل مختلف نوسان ناخواسته، جدي و متعدد داشته است. اگرچه در شرايط بعد از فروپاشي، اميدها براي همگرايي روسيه با اروپا قوت گرفته بود. برخي گزاره­هاي علي در اين رابطه مهم­تر هستند ازجمله پيچيدگي روابط از حيث تاريخي، تأثير منابع هنجاري- ارزشي متناقض بر تصميم‌سازي اتحاديه اروپا در قبال روسيه، بدون ضمانت اجرا بودن مصوبات اتحاديه اروپا در حوزه سياست خارجي و امنيتي، اولويت يافتن سياست ملي و عدم‌انسجام ميان اعضا در اجراي تصميمات، شرايط سياسي، نظامي و امنيتي چندوجهي و متعارض و در نهايت، وابستگي متقابل به‌ويژه در حوزه انرژي است. نظر به مفاهيم مذكور پرسش مقاله اين است كه «چرا سياست خارجي و امنيتي مشترك اتحاديه اروپا در قبال روسيه بعد از سال 2000 داراي تغيير و نوسان جدي بوده است؟»پاسخ اوليه اين است كه سياست خارجي و امنيتي مشترك اتحاديه اروپا از يك‌سو، تحت‌فشار ملاحظات ژئوپليتيك و امنيت انرژي براي همكاري با روسيه و از سوي ديگر، تحت تأثير عدم‌انسجام عملي در اين حوزه ميان اعضاي اتحاديه و ضرورت اتخاذ سياست‌هاي مقابله‌جويانه در برابر سلطه روسيه به‌منظور رفع نگراني‌هاي منطقه‌اي خود قرار دارد و اين امر موجب نوسان در سياست خارجي و امنيتي مشترك اتحاديه اروپا در قبال روسيه گرديده است. روش مورد استفاده در اين مقاله از نوع تحليلي-كيفي است.

The European Union’s joint security and foreign policy towards Russia has gone through numerous unwanted ups and downs after the collapse of the Soviet Union, especially over the last two decades, due to various reasons although during the post-collapse conditions hopes for integration of Russia with Europe had been strengthened. Some causal premises are more important in this regard such as complexity of relations from a historical standpoint, the impact of contradictory norm-value sources on the EU’s decision-making towards Russia, lack of sanctions of the enactments of the EU in the security and foreign policy area, priority of a national policy and lack of consistency among the members in implementing the decisions, conflicting multifaceted political, military and security conditions and in the end, mutual dependence, especially in the energy sector. Considering the above-mentioned concepts, the question of this paper is that “why the European Union’s joint security and foreign policy towards Russia has had serious changes and vacillations after 2000?” the primary response is that the European Union’s joint security and foreign policy has been, on one hand, under pressure from geo-political considerations and energy security for cooperation with Russia, on the other hand, has been under the impact of practical inconsistency in this sector among the EU members and necessity of adopting a confrontational policy against the Russian dominance to remove the regional worries, and this has made the European Union’s joint security and foreign policy towards Russia vacillate. The method used in this paper is of Analytical-Qualitative type.