كليدواژه :
تأمين سرپناه , سيل آق قلا , دوران اضطراري و ساماندهي , اخلاق پس از سانحه
چكيده فارسي :
در طول سده هاي اخير، رخداد سيلاب در سكونتگاه هاي انساني يكي از معضلات مورد مواجهه مدنيت بشري بوده‌است؛ چراكه وقوع سيلاب موجب بروز خسارات كالبدي، اقتصادي و اجتماعي جبران‌ناپذيري ميشود. از مهمترين اقدامات لازمه پس از جاري شدن سيل، فراهم كردن سكونتگاههاي موقت و سپس خانه هاي دائمي براي آسيبديدگان از اين سانحه است. سوانح في نفسه باعث ايجاد بي‌هنجاري ميشوند. در شرايطي كه هنجارهاي اجتماعي ديگر توانايي تنظيم رفتارهاي ميان فردي را ندارند يا به طرق پيشين چندان تأثيرگذار نيستند، بررسي جنبه هاي اخلاقي روند تأمين سرپناه براي آسيبديدگان مقول هاي حائز اهميت است.
در بهار سال 1398 پس از جاري شدن سيلاب و ماندابي پس از آن در شهرستان آق قلا و روستاهاي اطراف بسياري از اهالي مجبور به تخليه خانه هاي خود شدند. ازجمله دلايل وقوع اين سانحه ميتوان به بارش شديد و كم‌سابقه، كم بودن شيب زمين و عدم نفوذپذيري خاك اشاره كرد. جامعه انساني ساكن در منطقه آققلا از خصيصه هاي مذهبي، قوميتي و فرهنگي متفاوتي تشكيل شده‌است كه همين امر دشواري عمل سازمانهاي مسئول را در رابطه با پاسخ به سانحه دوچندان ميكند. در چنين شرايطي احتمال بروز بيعدالتي، در نظر نگرفتن كرامت انساني و درنهايت تشديد التهاب و اغتشاش حاكم بر جامعه آسيب ديده بيشتر است.
رويكرد در نظر گرفته‌شده براي انجام اين پژوهش روش كمي-كيفي و توصيفي- تحليلي است. اين تحقيق از طريق مطالعات كتابخانه‌اي و بررسيهاي ميداني به انجام رسيده‌است. ابزار جمع‌آوري اطلاعات در اين پژوهش بررسي مستندات موجود، كتب و مقالات، بازديد، مشاهده و عكسبرداري، انجام پرسشنامه از آسيبديدگان و مصاحبه عميق با مردم محلي، مسئولين سازمانها و ساير ارگان‌هاي دخيل در امر تأمين سرپناه بوده‌است. اين پژوهش نتيجه ميگيرد كه با در نظر گرفتن اخلاق به‌عنوان بستري جهت تشخيص سره از ناسره و تدوين گزاره هايي از اصول و ارزشها ميتوان به مجموعه اي از هنجارها و درنهايت بايدها و نبايدها دست پيدا كرد. با تصويب اين اصول به‌عنوان يك پروتكل و الزام رعايت آن توسط مسئولين، امدادگران و خود آسيبديدگان ميتوان از اثرات بلندمدت ناهنجاريهاي اخلاقي پس از سانحه كاست.
چكيده لاتين :
In recent decades, the occurrence of floods in human settlements has been one of the problems faced by human civilization; since floods cause irreversible physical, economic and social damage. Providing temporary shelters and permanent accommodations for disaster-affected populations is one of the most important measures to be undertaken after the flood. Disasters in their nature cause abnormalities. In situations where social norms can no longer regulate interpersonal behaviours or are not as effective as before, it is important to examine the moral aspects of the process of shelter supply for survivors.
In the spring of 2019, after the flood and subsequent remained water in the city of Aqqala and surrounding villages, many residents were forced to evacuate their homes. Heavy and unprecedented rainfall, low slope and lack of soil permeability are some of the reasons leading to such disaster. The population living in the Aqqala region is composed of different religious, ethnic and cultural characteristics, which doubles the difficulty of the responsible organizations in responding to the disaster. In such circumstances, injustice, overlooking human dignity, and ultimately exacerbating the irritation and chaos in the affected society is more likely to occur.
The research approach is the quantitative-qualitative and descriptive-analytical method. This research has been conducted through library studies and field surveys. The data has been collected by reviewing the available documents, books and articles, site visits, observing and photographing, conducting questionnaires with the affected communities and in-depth interviews with local people, officials and other organisations involved in providing shelter.
The study concludes that by considering ethics as a platform for distinguishing between the wrong and right and formulating propositions of principles and values, a set of norms and finally the do's and don'ts can be achieved. By adopting these principles as a protocol and enforcing it to be followed by authorities, relief workers, and the survivors themselves, the long-term effects of moral abnormalities after a disaster can be mitigated.
