نقد نظرية «عدم جواز تأثير باورهاي كلامي در تاريخ‌پژوهي»

در كنار ضرورت مرزبندي علوم، همواره بحث ضرورت تعامل علوم براي كشف بهتر و كامل واقعيت مطرح بوده است. ليكن برخي معتقدند: محقق نبايد با پيش‌فرض‌هاي اعتقادي وارد تحقيقات علمي شود. براين‌اساس، انسلاخ از اعتقادات كلامي را شرط ورود به تحقيقات تاريخي مي‌انگارند. از منظر آنان، دخالت دادن اعتقادات كلامي در تحقيقات تاريخي، خلاف عينيت‌گرايي در پژوهش تاريخي است، و با سكولار بودن دانش مذكور سازگاري ندارد؛ زيرا موجب تحريف تاريخ مي‌شود. در اين نوشتار، ابتدا دلايل نظرية انسلاخ تبيين گرديده، سپس نقد و بررسي مي‌شود. مهم‌ترين نقدهاي اين ديدگاه آن است كه اولاً، رويكرد عيني‌گرايي در روش تحقيق، بر مباني معرفتي نادرستي استوار است. ثانياً، بر فرض پذيرش، اين رويكرد مستلزم عدم جواز دخالت همة باورهاي كلامي در تاريخ نيست. ثالثاً، اين رويكرد امروزه منسوخ شده است. علاوه بر اين، دخالت اعتقادات كلامي در تاريخ‌پژوهي امري اجتناب‌ناپذير است؛ زيرا بخشي از واقعيت‌هاي گذشته با دانش كلام قابل كشف است. همچنين دانش كلام با اثبات واقع‌نمايي برخي از متون دينيِ ناظر به تاريخ، منبع معرفت‌بخش تاريخي را به مورخ مي‌نماياند.