شيوه‌هاي برخورد ائمة اطهار عليه السلام با گرايش‌هاي صوفيانه

مسئلۀ مورد بررسي در اين مقاله، شيوه‌هاي برخوردانكاري و اعتراض‌آميز ائمة اطهار عليه السلام با گرايش‌هاي صوفيانه است. اين مسئله با روش توصيفي ـ تحليلي و با رويكرد تاريخي و با تكيه بر منابع تاريخي و روايي بررسي و تحليل شده است. شواهد تاريخي حاكي از پيدايش رفتار‌ها و انديشه‌هاي صوفيانه در عصر ائمه عليه السلام است كه نمود و ظهور آن در رفتارهايي همچون ترك دنيا، عزلت (كناره‌گيري از جامعه)، نكوهش نفس، ‌فقر، ‌رياضت، گرسنگي و مانند اينها بوده و اين نوع سلوك و سبك زندگي، واكنش ائمه عليه السلام را برانگيخته است. در اين پژوهش ابتدا و از باب مقدمه، مهم‌ترين نمادهاي گرايش‌هاي صوفيانه بيان شده و نقش و جايگاه اين نمادها در افكار و زندگي عرفا و صوفيان قرون نخستين اسلامي بررسي گرديده است؛ سپس شيوه‌هاي مواجهۀ ائمه عليه السلام در مبارزه با چنين رفتارها و انديشه‌هايي بحث و بررسي شده است. اين بررسي روشن مي‌سازد كه سيره و روش برخورد اهل‌بيت عليه السلام با انديشه‌هاي افراطي صوفيانه، انكار و نفي بوده و ائمه عليه السلام همواره كوشيده‌اند تا از شيوع اين‌گونه افكار و رفتارها در بين مسلمانان جلوگيري كنند و در مقابل، رفتار صحيح اسلامي و قرآني را متذكر شوند. شيوه‌هاي برخورد ائمه عليه السلام با گرايش‌هاي صوفيانه، در دو بخش علمي و عملي تبيين شده است.